Justitie vordert gegevens bibliotheekbezoekers

VUGHT - In een onderzoek naar een gewapende overval op een juwelier in Vught heeft de officier van justitie in maart de gegevens van 250 bezoekers van de nabijgelegen bibliotheek opgeëist. Een woordvoerder van de politie heeft dat maandag bevestigd. Voor zover bekend is het de eerste keer dat justitie van deze mogelijkheid uit de nieuwe wet Bevoegdheden Vorderen Gegevens gebruik heeft gemaakt.

Op 1 januari werd de wet van kracht. Voor politie en justitie is het sindsdien eenvoudiger om persoonsgegevens op te vragen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven. Vooral de bibliotheken hebben zich tegen de ruimere bevoegdheden verzet. Ze maken zich zorgen over de privacy van hun bezoekers. Behalve hun naam, adres, woonplaats, klantnummer, geslacht komen bijvoorbeeld ook hun interesses (zoekgedrag, leeninformatie en internetgebruik) voor de politie beschikbaar.


Niet relevant

De recherche wilde met haar verzoek aan de bibliotheek de gegevens van eventuele getuigen verzamelen, aldus de politiewoordvoerder. Directeur M. van Iersel van de bibliotheek in Vught zegt dat specifiek was gevraagd naar de bezoekers rondom het moment van de overval. De bibliotheek beschikte daar niet over. Van Iersel: "Tijdstippen zijn voor ons niet relevant."

Camerabeelden

Om toch te voldoen is de informatie van alle bezoekers die dag afgestaan, legde Van Iersel uit. De bibliotheekleden zijn per brief geïnformeerd over de vordering. Ze zijn allemaal benaderd. "Helaas zonder resultaat", erkende de politie maandag. Zelfs na uitzending van duidelijke camerabeelden van de dader op landelijke en regionale televisie is tot op heden niemand aangehouden.

Onwenselijk

Juridisch adviseur W. Mossink van de Federatie van Organisaties in het Bibliotheek-, Informatie-, en Documentatiewezen (FOBID) noemt de vordering in Vught een onwenselijke consequentie van een wet die onder het mom van terrorismebestrijding eenvoudig door het parlement is geloodsd. "Het is precies waar we bang voor waren. We weten niet meer wat er met de gegevens van onze bezoekers gebeurt."

Ook directrice Van Iersel spreekt van een bedenkelijke uitwerking. De digitale burgerrechtorganisatie Bits of Freedom constateert een ontwikkeling waarbij grote groepen onschuldige burgers steeds vaker worden betrokken in een opsporingsonderzoek.

Een woordvoerder wijst op de benadering per sms van getuigen in het onderzoek naar de moord op activist Louis Sévèke en dat van de rellen rondom Feyenoord-Ajax, een jaar geleden.