Europa verlangt opheldering van VS

Tijdens hun reguliere overleg in Brussel hebben de Europese ministers van Buitenlandse Zaken van de Unie besloten de Amerikanen schriftelijk opheldering te vragen naar aanleiding van aanhoudende berichten in vooral de Amerikaanse pers, dat van terrorisme verdachte personen in detentiekampen in Europa zouden zijn ondergebracht en daarvandaan naar elders worden vervoerd. Groot-Brittannië, momenteel roulerend voorzitter van de Unie, zal de brief schrijven.

De ministers noemen de eventuele aanwezigheid van dergelijke kampen ,,totaal onaanvaardbaar''. Geen van de Europese ministers zei gisteren over concrete aanwijzingen te beschikken dat deze speciale gevangenissen ook werkelijk bestaan. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Ben Bot, had het over ,,vage geruchten''. Toch doen volgens hem de Amerikanen er goed aan volledige opening van zaken te geven. ,,De VS moeten niet denken dat ze verstoppertje kunnen spelen. Als het echt waar is, komt het altijd een keer uit. Dan kun je beter nu meteen duidelijkheid geven'', zei hij.

De Europese Unie kan niet meer doen dan om opheldering vragen, omdat het hier om nationale bevoegdheden gaat. Denemarken, Duitsland, Italië, Spanje en Zweden, alsmede niet-EU-land Noorwegen hebben dergelijke onderzoeken aangekondigd. Aangezien het om geheime operaties gaat, is ook de status van bestaande regels onduidelijk, bijvoorbeeld ten aanzien van passagiersvervoer, aldus een woordvoerder.

Eerder heeft de Europese Commissie bij de lidstaten en kandidaat-lidstaten die in verband werden gebracht met de kampen, om informatie gevraagd. De meeste landen hebben laten weten niet op de hoogte te zijn van de geheime gevangenissen. Berichten over zogeheten 'CIA-kampen' in Oost-Europese landen, Thailand, Irak en Afghanistan verschenen enkele weken geleden voor het eerst in de Amerikaanse pers. Hierbij vielen de namen van Roemenië en Polen.

Volgens onbevestigde berichten zouden CIA-toestellen met gevangenen ook verschillende luchthavens in Europa hebben aangedaan, mogelijk op doorreis naar de Amerikaanse basis Guantánamo Bay op Cuba waar Al-Qaedaverdachten vastzitten. Nederlandse vliegtuigspotters meenden vorige week op Schiphol een CIA-vliegtuig te zien. Bot zei hier geen zicht op te hebben.