Na het fascisme, het nazisme en het stalinisme nu Amerikanisme?

Totalitarisme is een systeem waarbij de staat bijna volledige controle heeft op het dagelijks leven van mensen, zowel in politiek, cultureel, filosofisch, godsdienstig als in sociaal of economisch opzicht. De heersende ideologie in een totalitaire staat wordt gepropageerd als de enig mogelijke weg naar een betere toekomst.

Totalitarisme wordt ook gezien als het tegenovergestelde van de democratie, al bestaat er volgens sommige politicologen ook zoiets als een totalitaire democratie, waarbij een democratisch verkozen overheid alles tot in de details wil gaan reguleren, bijvoorbeeld wat de kinderen op school moeten leren. Deze kritiek op de democratie zou ook ooit geformuleerd zijn door Mussolini.

Voorbeelden van totalitaire (en bovendien gewelddadige) regimes waren onmiskenbaar het nationaal-socialisme in Duitsland onder Hitler (1933-1945) en het communisme in de Sovjet-Unie, zeker onder Stalin (1922-1953). Kenmerken van het totalitaire nationaal-socialisme in Duitsland zijn: censuur (controle op kranten, kunst e.d.), het verbod op andere politieke partijen, de vervanging van oude schoolboeken door werk waarin Duitsland in een goed daglicht werd gezet, voornamelijk op het gebied van de geschiedenis en de controle door de Gestapo, de geheime politie.

In de Amerikaanse schoolboekjes kun je lezen dat Pythagoras "professor was aan de universiteit van Crotona". Onzin natuurlijk, want in de tijd van Pythagoras bestonden er nog geen universiteiten. Pythagoras was een Griekse wijsgeer die zich vooral bezighield met filosofie - en een beetje wiskunde

Gebeurt dit niet overal in de wereld? Was Columbus echt zo'n toffe peer of is hij eigenlijk verantwoordelijk voor de dood op vele indianen? Gecontroleerde media daar kunnen ze in Amerika ook wel over meepraten. De term spindoctor is daar uitgevonden. Zo zouden de staat en de industrie, via regulering en andere zachte dwang, via onderwijs, ook via de massamedia en de reclame, meer en meer het hele (totale) leven van de mens in één welbepaalde richting (dimensie) stuwen, waar nauwelijks nog onderuit te komen is.

Amerikanisme
Na het fascisme, het nazisme en het stalinisme te hebben overwonnen, wordt de wereld nu geconfronteerd met een nieuwe totalitaire dreiging: Amerikanisme.

Amerikanisme of Amerikaans Exceptionalisme is een geschiedkundig aanvaarde term om te verwijzen naar de idee dat de Verenigde Staten erg verschillen van alle andere ontwikkelde staten. Deze stelling wordt ondersteund met argumenten op basis van de unieke wortels van de V.S., alsook op basis van hun volksnationalisme, hun nationaal sentiment, hun historische evolutie en het wereldprimaat van hun politieke en religieuze instellingen. Deze term werd voor het eerst gebruikt door de Franse filosoof Alexis de Tocqueville in 1831.

Amerikanisme omvat de idee dat de Verenigde Staten en het uitverkoren Amerikaanse volk een speciale plaats innemen in de wereld, in hoofdzaak omdat de V.S. bij uitstek het land zou zijn dat kansen en hoop aan de mensheid geeft. Het unieke evenwicht tussen publieke en private belangen die beide geregeerd worden door dezelfde grondwettelijke idealen en democratische instellingen, en het primaat van de persoonlijke en economische vrijheden leiden volgens de gelovigen tot deze gevolgtrekking.

Anti-Amerikanisme
Het begrip anti-Amerikanisme wordt gebruikt voor het hebben van een negatieve houding ten aanzien van de Verenigde Staten van Amerika en haar politiek, tot zelfs een afkeer van alles wat uit dat land komt. Anti-Amerikanisme is dan ook een term die vooral betrekking heeft op het persoonlijke vlak; diplomatiek zal men zich niet snel expliciet en ongenuanceerd negatief over de Verenigde Staten uitspreken.

Er zijn verschillende argumenten aan te dragen waarom mensen antiamerikanistische gevoelens hebben. De status van de Verenigde Staten als grootste wereldmacht aan het einde van de 20e en begin van de 21e eeuw is een belangrijke factor. Hoge bomen vangen veel wind en de VS staan veel in de aandacht. Ook de vermeende arrogantie van "de Amerikaan" kan voor mensen een reden zijn.

Ook eerder in de geschiedenis vindt men sporen van anti-Amerikanisme. Een bekend voorbeeld is de tijd van de Vietnam-oorlog. Het proces en de terdoodveroordeling (1921-1927) van de Italiaanse anarchisten Nicola Sacco en Bartolomeo Vanzetti in de Verenigde Staten leidde in de jaren twintig van de 20e eeuw tot anti-Amerikaanse protesten in Italië.

 Are you with U.S. or against U.S.