Buitenaards leven in de wacht
AMSTERDAM - Miljoenen internetters lieten hun computer in de stille uurtjes naar afwijkingen zoeken in kosmische ruis, in de hoop op een teken van buitenaards leven. De University of California heeft nu, na zes jaar, de stekker getrokken uit dit SETI@Home-project.
Het project werd in de jaren negentig van de vorige eeuw bedacht door Amerikaanse wetenschappers. Die zochten een goedkope manier om afwijkingen op te sporen in de radiosignalen, die uit de kosmos werden opgevangen met 's werelds destijds grootste radio-telescoop in Aceribo (Puerto Rico).
Zelfs als de astronomen het geld hadden gehad om een supercomputer te bouwen, zouden ze duizenden jaren nodig hebben gehad om alle opgevangen ruis na te pluizen. Toen het internet voor een groter publiek bereikbaar werd, bedachten onderzoekers dat ze deze computergebruikers bij hun queeste konden inschakelen. Daartoe ontwikkelden ze software die vanaf de pc van een deelnemer elke keer een kleine partje van de ruis ophaalde, onderzocht en terugstuurde.
De computers kwamen alleen in actie als een internetter wel verbinding had met het wereldomspannende netwerk maar even geen gebruik maakte van zijn machine. Voor deze 'pauze-research' ontwikkelden de Amerikanen een screensaver, een klein programmaatje dat aanvankelijk was bedoeld om te voorkomen dat stilstaande beelden in de computermonitor zouden 'inbranden'.
Vanaf mei 1999 stelden eerst enkele tienduizenden, later miljoenen gebruikers de ongebruikte rekenkracht van hun computer via internet ter beschikking van SETI (Search for Extra-Terrestial Intelligence). Het project kreeg een eerste financiële injectie van Paramount, de filmstudio achter de science-fictionserie Star Trek.
De zoektocht naar buitenaards leven trok veel belangstelling, niet in de laatste plaats omdat er ook een beloning werd uitgeloofd voor de eigenaar van de computer die de eerste boodschap van E.T. (het wezen uit Steven Spielbergs gelijknamige klassieke sf-film uit 1986) zou oppikken.
In oktober 2004 werd in de Verenigde Staten een systeembeheerder van de overheid van Ohio ontslagen, omdat hij alle computers in het netwerk van zijn werkgever liet meedraaien in SETI. Charles E. Smith liet destijds weten dat hij het programma alleen 's avonds en in de weekeinden liet zoeken, maar dat kon zijn werkgever niet vermurwen. 'Ik begrijp Smith's verlangen om intelligentie in het heelal te vinden, omdat hij het 's ochtends niet in de spiegel ziet', reageerde zijn baas, maar daarvoor waren in zijn ogen overheidscomputers niet bedoeld.
Tegen het einde deden meer dan 5,4 miljoen internetters aan het project mee. Zij leverden gezamenlijk voor 2,4 miljoen computerjaren aan rekenkracht. Met ruim 129 duizend deelnemers leverde Nederland op vijf landen na de grootste bijdrage. Gemiddeld stelde elke Nederlander zijn pc 36 uur aan SETI beschikbaar.
Een van de astronomen van het project voorspelde een jaar geleden dat SETI rond 2025 radiosignalen van een buitenaardse beschaving zou ontdekken. De jacht op die kosmische boodschap ligt niet helemaal stil. Het onderzoek is opgenomen in een grootschaliger internet-project, waarbij de deelnemers ongebruikte capaciteit van hun pc's ook voor ander onderzoek kunnen aanbieden.
E.T. moet nu om de gunst van de internetter wedijveren met onderzoek naar klimaatveranderingen, de zwaartekracht van pulserende sterren en de structuren van eiwitten.