Sévèke was de luis in de pels van de Nederlandse overheden

De Nederlandse publicist Louis Sévèke, die dinsdagavond in Nijmegen op straat is doodgeschoten, was de luis in de pels van de Nederlandse overheden, politie en justitie. In twintig jaar tijd kreeg de ex-kraker een indrukwekkende kennis op het gebied van veiligheidsdiensten en klachtrecht. Die kennis zette hij graag in om overheidsinstanties voor de rechter te dagen, lang niet altijd zonder succes.

Sévèke kwam in de jaren tachtig als student naar Nijmegen. Hij zette zijn studie al snel aan de kant om deel te nemen aan de talrijke kraak- en andere linksgeoriënteerde acties, waar Nijmegen in die jaren om bekend stond. De kraker en actievoerder belandde zelf meermaals in de cel en werd meer dan eens veroordeeld voor zijn aandeel in onder meer ontruimingen van kraakpanden, die in Nijmegen nog lang met veel geweld plaatshadden.

Acties
Vanaf begin jaren negentig richtte de publicist zich vooral op de activiteiten van wat toen nog de Politie Inlichtingen Diensten (PID) heette. Met zijn vereniging Steunpunt PID-Nijmegen (SIP), die hij in 1993 oprichtte, onthulde Sévèke meer dan eens geheime werkwijzen van politie-infiltranten. Pogingen van organisaties en particulieren om zijn publicaties te voorkomen strandden meestal op het recht op vrijheid van meningsuiting.

SIP heeft onder leiding van Sévèke namens vijftig particulieren en twintig organisaties dertien jaar lang geprocedeerd om inzage te krijgen in dossiers die de BVD en de later de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst AIVD bijhielden over activisten. De vereniging heeft na talloze rechtszaken bijna alle informatie uit die dossiers boven water gekregen, behalve gegevens die nog tot het actuele kennisniveau van de AIVD behoren. In juni won SIP daarover nog een procedure bij de Raad van State. Er loopt ook nog een proces bij het Europees Hof over de kwestie.

Werkgroep Klachten Politieoptreden
Louis Sévèke richtte tevens de Werkgroep Klachten Politieoptreden (WKP) op. Deze werkgroep stelde met wisselend succes de handelwijze van politie en justitie aan de kaak. Zo bestreed de WKP met succes de dubbelfunctie van een Nijmeegse agent, die tijdens een ontruiming tevens als persfotograaf voor een huis-aan-huisblad werkte en zo portretten van arrestanten kon maken. In 2004 moest de politie door de knieën toen bleek dat een zieke arrestant in de cel was behandeld als een aansteller.

Sévèke publiceerde veel over de werkwijze van veiligheidsdiensten. Hij volgde die op de voet met zijn Onderzoeksbureau Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (OBIV). Zeker de laatste vijf jaar was de Nijmegenaar bekend als een autoriteit op dat gebied. Onder meer Trouw, Vrij Nederland en NRC Handelsblad publiceerden bijdragen van Sévèke over de AIVD. Of de kennis en de activiteiten van de 41-jarige Nijmegenaar hem dinsdagavond fataal zijn geworden, moet uit politieonderzoek blijken.

Groot onderzoeksteam
Omdat zijn dood "een enorme impact heeft in Nijmegen en ver daarbuiten" hebben politie en justitie een groot onderzoeksteam op de zaak gezet, aldus de Arnhemse hoofdofficier van Tooren woensdag op een persconferentie. Hij laat nog in het midden waarom Sévèke dinsdagavond is doodgeschoten. Op speculatie over een liquidatie ging hij niet in. Een duidelijk signalement van de dader ontbreekt nog volgens de politie. Hoewel diverse getuigen zeggen dat ze de schutter hebben gezien, lopen de verklaringen over zijn uiterlijk nogal uiteen. Het lijkt wel zeker te zijn dat het om een blanke man gaat.