Fluoride, een gevaarlijk gif

Je kunt niet teveel van het goede krijgen als het om fluoride gaat, zo lijken overheden en tandartsen te denken. Vrijwel elk product voor de verzorging van het gebit, van tandpasta tot flosdraad, tandenstokers en mondwater, bevat tegenwoordig fluoride. Volgens voorstanders van het gebruik van fluoride draagt deze stof bij tot sterke tanden en botten. Wat veel mensen echter niet weten, is dat we, door deze gebitsverzorgende producten te gebruiken, een bepaald percentage binnenkrijgen van een stof die giftiger is dan lood en bijna even giftig als arsenicum.

Terwijl de gevaren van fluoride worden erkend in de Verenigde Staten, waar productetiketten door de fabrikant dienen te worden voorzien van waarschuwingen, wordt de Nederlandse consument minder goed geïnformeerd. Aangezien fluoride niet als een medicijn wordt beschouwd, zijn fabrikanten niet verplicht om de hoeveelheid fluoride in een product op het etiket te specificeren. Evenmin dienen zij een maximale dosis voor dagelijks gebruik te vermelden, waardoor er geen controle is over de consumptie van fluoride en er geen restricties zijn wat betreft de hoeveelheid die iemand kan kopen.

Hoewel Nederland hierop een uitzondering vormt, wordt in veel landen fluoride aan het drinkwater toegevoegd, omdat dit bevorderlijk zou zijn voor de gezondheid. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt echter, dat dagelijks gebruik van 2,0 tot 8,0 milligram fluoride â?? een hoeveelheid die bij veelvuldig gebruik van fluoridentandpasta en gefluorideerd water gemakkelijk wordt bereikt â?? kan leiden tot fluorose van het skelet, een ernstige botziekte die tot verzwakking en soms tot kreupelheid leidt.

Vergeleken met volwassenen, lopen kinderen, vanwege hun kleinere postuur, meer risico van fluoridenvergiftiging. In gebieden waar fluoride aan drinkwater wordt toegevoegd, komt opvallend veel fluorose van het gebit voor, oftewel gevlekte tanden en putjes en kuiltjes in het gebit. Speciale kindertandpasta helpt fluoridenvergiftiging niet voorkomen. Integendeel, deze tandpasta heeft vaak een verleidelijke smaak, zoals aardbei of sinaasappel, waardoor kinderen al gauw geneigd zijn om de tandpasta door te slikken.

Verwoestende effecten
Voorstanders van het gebruik van fluoride geven stilzwijgend toe dat fluoride schade kan veroorzaken, zij het uitsluitend bij hoge concentraties: toevoeging van meer dan twee delen fluoride aan een miljoen delen water is in verband gebracht met een verhoogd risico van tandbederf, in de vorm van gevlekte tanden en kiezen, en een concentratie van meer dan acht delen per miljoen (dpm) zou tot botafwijkingen en degeneratieve ziekten kunnen leiden.

De heersende opvattingen worden door enkele wetenschappers weerlegd. Uit publicaties van onderzoeksresultaten blijkt, dat lage niveaus van fluoride reeds een verwoestend effect op de gezondheid kunnen hebben, in de vorm van tandbederf en osteoporose. Terwijl er veel geschreven is over de effecten van hoge concentraties fluoride op tanden en botten, is er weinig bekend over de effecten van fluoride op de rest van het lichaam. Recent onderzoek toont echter aan, dat fluoride vrijwel elk orgaan in het lichaam kan aantasten, en zelfs gedeeltelijk verantwoordelijk kan zijn voor gedragsproblemen, zoals hyperactiviteit en vele raadselachtige ziekten, zoals ME.

Net als kwik, is fluoride niet bepaald een voor de hand liggende keuze voor gebitsverzorging.(1) Dit gif wordt gebruikt als pesticide en is een bestanddeel van zowel bestrijdingsmiddelen tegen schimmel als van producten voor het doden van ratten. Tevens komt het voor in pijnverdovende middelen en vele soorten medicijnen. Het fluoride dat wordt gebruikt in onder meer tandpasta en mondwater is doorgaans natriumfluoride, een afvalproduct van de aluminiumindustrie. Voor het fluorideren van water maakt men gebruik van hydrofluorosilzuur of silicofluoride, afvalproducten van de kunstmest- en glasindustrie.

Wijlen de Amerikaanse criticus George L. Waldbott ontdekte, dat fluoride niet alleen schadelijk is voor tanden en botten, maar ook voor zacht weefsel. Het kleine fluoride ion, waarvan de lading een hoge dichtheid heeft, kan elke cel in het lichaam penetreren en combinaties met andere ionen vormen, zo blijkt uit zijn onderzoek.(2) Dit proces interfereert met de stofwisseling van calcium en fosfor en is van invloed op het functioneren van de paraschildklieren.

Het fluoride ion heeft een sterke affiniteit met calcium, maar zal zich ook gemakkelijk met magnesium en mangaan ionen verenigen en mengt zich op die manier in vele enzymsystemen die deze mineralen nodig hebben. Aantasting van de werking van enzymen kan op haar beurt leiden tot verstoring van de stofwisseling van koolhydraten, de vorming van botweefsel en van het functioneren van spieren. In feite hangt elke vitale functie in het lichaam af van enzymen: aangezien fluoride gemakkelijk doordringt in elk orgaan kan het verantwoordelijk zijn voor diverse giftige symptomen.

Fluoride en enzymen
Enzymen reageren op verschillende manieren op fluoride: sommige worden geactiveerd, terwijl de productie van andere wordt verhinderd. Lipase, een vetsplitsend enzym dat essentieel is voor de productie van vet, en fosfatase, die nodig is voor de afbraak van fosfaten, zijn bijzonder gevoelig voor fluoride. Bij patiënten met fluorose van het skelet, wordt succinate dehydrogenase belemmerd. Is er sprake van chronische fluoridenvergiftiging, dan leidt deze verminderde enzymenactiviteit tot verzwakking van spieren en zelfs tot vernietiging van spierweefsel. Zure fosfatase van menselijk speeksel wordt voor de helft afgebroken wanneer het aan 3,8 dpm fluoride wordt blootgesteld. De hoeveelheid van het enzym cholinesterase in bloed neemt met 61 procent af wanneer het wordt blootgesteld aan 0,95 dpm fluoride â?? hetgeen minder is dan de aanbevolen niveaus, met aantasting van het zenuwstelsel tot gevolg.(3)

Alkaline fosfatase, een enzym dat bepalend is voor botgroei en het goed functioneren van de lever, zou ook worden aangetast door fluoride, zelfs bij lage niveaus. Volgens wetenschappers van de University of California in San Diego, schakelt fluoride het enzym cytochrome C oxidase uit, een zuurstof dragend respiratoir enzym; tekorten aan dit vitale enzym zijn in verband gebracht met kanker, ernstige ziekte en zelfs met wiegendood.(4)

Onderzoekers van Kings College in Londen beschikken over gegevens van bijzonder sterke waterstofverbindingen van fluoride en amide, die worden gevormd wanneer aminozuren zich samenvoegen om een proteïne te vormen.(5) Dit kan chromosoombeschadiging tot gevolg hebben. Als de proteïne afwijkingen vertoont, kan ons immuunsysteem deze niet langer herkennen en zal de proteïne daarom als vreemde proteïne behandelen, hetgeen vernietiging inhoudt. Dit kan allergische huidaandoeningen en maag- en darmklachten tot gevolg hebben. (6)

Maag- en darmstoornissen zijn de belangrijkste kenmerken van fluoridenintolerantie. Zelfs kleine hoeveelheden fluoride kunnen verantwoordelijk zijn voor de vorming van hydrofluorzuur in de maag, met maagpijn, misselijkheid en braken tot gevolg. Met name jonge kinderen lopen gevaar. Het gebruik van fluoridentabletten kan bij hen zelfs maagbloedingen veroorzaken; een negenjarig slachtoffer liep dermate ernstige schade op, dat grote delen van zijn maag operatief dienden te worden verwijderd.(7)

Verbanden met schildklieraandoeningen
Het meest gemakkelijk te identificeren kenmerk van fluorose van zacht weefsel is algehele vermoeidheid, vaak in verband gebracht een traag werkende schildklier. De schildklier heeft jodium nodig voor de productie van het hormoon thyroxine, dat de snelheid van de stofwisseling controleert. Maar bij aanwezigheid van fluoride, wordt jodium verdrongen, waardoor de schildklier niet meer optimaal functioneert. (8)
De paraschildklier, die de distributie van calcium en fosfor in het lichaam reguleert, is bijzonder gevoelig voor excessieve hoeveelheden fluoride. Meer dan vijftig jaar geleden, hebben Indiase artsen ontdekt, dat er een nauw verband bestaat tussen fluorose van het skelet en hyperparathyroidisme, een abnormaal verhoogde werking van de bijschildklier. (9)

Fluoride blijkt zelfs van invloed op de hypofyse, een slijmafscheidende klier die het groeiproces controleert door het reguleren van de productie van schildklierhormonen.(10) Uit dierproeven blijkt, dat het drinken van water, waaraan evenveel fluoride is toegevoegd als aan het drinkwater op verscheidene plaatsen in de wereld, tot afname van de productie van schildklierhormonen leidt tot verontrustend lage niveaus.(11)

Professor A. K. Susheela van de Fluoride and Fluorosis Research Foundation of India, een consultant van de Indiase regering, heeft meer dan honderd onderzoeksrapporten gepubliceerd over de gevaren van fluoride. Gebruik makend van elektronenmicroscoop scanningfotografie, heeft zij bewezen, dat wanneer je aan fluoride wordt blootgesteld, rode bloedcellen vroegtijdig worden gedood, waardoor het niveau van hemoglobine, de rode bloedkleurstof, wordt verlaagd en bloedarmoede ontstaat. Zij liet ook zien, dat het calciumgehalte afneemt naarmate er meer fluoride in het lichaam achterblijft. Tevens wordt de slijmbekleding van het maagdarmkanaal beschadigd, met diverse maag- en darmproblemen tot gevolg. Het fluoridengehalte van het bloed blijft voortdurend stijgen als je fluoridentandpasta blijft gebruiken.
Wanneer mensen worden gebombardeerd met fluoride, in de vorm van onder meer tandpasta en mondwater, ondergaan de spieren en elementen van bindweefsel, met name collageenvezel en botweefsel, degeneratieve veranderingen, zegt professor Susheela.
Op de 1998 Amerikaanse Conference of the International Society for Fluoride Research in Bellingham, Washington, dr Jennifer Luke van de University of Surrey in Engeland presenteerde bewijs van de effecten van fluoride op de pijnappelklier van woestijnratten. Bij zowel bij woestijnratten als mensen helpen deze klier het verouderingsproces te controleren, evenals de productie van melatonine die het slaap- en waakpatroon reguleert. Worden woestijnratten aan hoge doses fluoride blootgesteld, dan neemt de productie van melatonine aanmerkelijk af en zijn zij eerder geslachtsrijp. Terwijl de resultaten van dierproeven niet altijd van toepassing zijn op mensen, theoretiseert dr Luke dat het massaal fluorideren van water de achterliggende oorzaak kan zijn van het algemenen gegeven dat kinderen in het Westen op steeds jongere leeftijd in de puberteit komen. (12)

In gebieden met gefluorideerd drinkwater ontstaan bij de inwoners gevaarlijk hoge concentraties fluoride in vele van de zachte weefsels en organen, inclusief het hart, de lever en de blaas. Het hoogste niveau dat ooit is geregistreerd â?? 8400 delen per miljoen â?? werd aangetroffen in de aortaâ??s van inwoners van Grand Rapids in Michigan, de plaats waar voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis fluoride aan het drinkwater werd toegevoegd.

Het hart en de bloedvaten worden door fluoride aangetast. Hartafwijkingen en lage bloeddruk zijn opgemerkt bij experimentele vergiftiging met grote doses fluoride. (13)
In 1950, vijf jaar nadat bij wijze van experiment fluoride aan het water van Grand Rapids was toegevoegd, was het aantal doden als gevolg van hartkwalen bijna twee keer zo groot als voordien. Het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker, suikerziekte en arteriosclerose, was eveneens aanmerkelijk toegenomen, vergeleken met sterftecijfers in de rest van de staat.(14)

Aan de hand van registratie van de activiteit van het hart, liet de Japanse onderzoeker Taka Mori zien, dat er een direct verband bestaat tussen verzwakking van het hart en tandfluorose bij kinderen die water hadden gedronken dat tussen 0,5 en 6,2 delen fluoride per miljoen delen water bevat. (15)

Fluoride is van invloed op de hersenen en het gehele centrale zenuwstelsel. Neurologische klachten, zoals hoofdpijn, duizeligheid, spasticiteit van ledematen, visuele stoornissen en verminderde mentale scherpte behoren tot alle tot de risicoâ??s. Tevens is weefselbeschadiging van de voorste hoorncellen, oftewel de cellen aan de voorzijde van het ruggenmerg, vastgesteld.(16)

Uit officiële jaarlijkse statistieken valt op te maken, dat het aantal sterfgevallen onder ondervoede kinderen in de Chileense stad Curico, waar sinds 1953 fluoride aan het drinkwater wordt toegevoegd, maar liefst 104 procent hoger is dan in vergelijkbare, niet gefluorideerde steden. Het gemiddelde sterftecijfer was in Curico 113 procent hoger dan in de rest van het land.(17)

Fluoride en ME
Hoewel weinig wetenschappers onderzoek hebben gedaan naar de rol van fluoride bij de ontwikkeling van myalgische encefalomyelitis (ME), zijn er opvallende gelijkenissen tussen de belangrijkste kenmerken van ME, of het chronische vermoeidheidssyndroom, en klachten van mensen met een vroeg stadium van fluoridenvergiftiging. (18)
Dr John McLaren Howard van Biolab in Londen beschikt over belangrijke aanwijzingen voor een verklaring. Zo ontdekte hij, dat de beweging van witte bloedcellen bij ME-patiënten vertraagt wanneer zij aan redelijk lage niveaus van fluoride worden blootgesteld.(19) Dit effect op witte bloedcellen zou er de oorzaak van kunnen zijn dat patiënten minder bestand zijn tegen infecties, of kampen met verergering van hun problemen.

Fluoride interfereert ook met fagocytose, de vernietiging van binnengedrongen bacteriën, terwijl het bij overige witte bloedcellen het vrijlaten van superoxide vrije radicalen veroorzaakt. Dit betekent, dat fluoride de ontwikkeling vertraagt van de cellen die voor het afweermechanisme van het lichaam dienen en deze cellen verzwakken. Zo worden bacteriën, virussen, chemische stoffen en beschadigde en kankercellen in staat gesteld om schade in het lichaam te veroorzaken. Minder ernstige infecties houden hierdoor langer aan en kunnen meer ernstige ziekten veroorzaken.(20) Dit is precies wat er lijkt te gebeuren bij veel patiënten met ME.

Het is niet bekend hoeveel kinderen een plaatselijke tandheelkundige behandeling met hoge concentraties fluoride hebben ondergaan, alvorens zij het slachtoffer werden van infecties die tot ME hebben geleid. Door Japanse onderzoekers van het Nippon Dental College in Tokio uitgevoerde testen met hoge doses fluoride hebben uitgewezen, dat concentraties van slechts 57 delen fluoride per miljoen de oorzaak kunnen zijn van genetische beschadiging en onregelmatige synthese van het DNA van cellen van zoogdieren. Deze testen waren bedoeld om de gevaren smeerbare fluorideproducten ter voorkoming van tandbederf, met concentraties van 9000 dpm. (21) Substanties die 20.000 dpm fluoride bevatten, waarvan wordt beweerd, dat ze de tanden versterken, kunnen in de toekomst worden gebruikt.

Mijn zoon heeft in de herfst van 1979 een fluoridenbehandeling gekregen ter voorkoming van tandbederf. Korte tijd later ging zijn gezondheid snel achteruit, beginnend met maagklachten, verscheidene minder ernstige infecties en de ziekte van Pfeiffer, gevolgd door atypische mazelen, meer infecties en tenslotte, een jaar later, resulterend in ME.
Uiteindelijk bleek dat de fluoridenbehandeling niet werkte ter voorkoming van tandbederf â?? in negen jaar tijd had hij vijftien vullingen nodig.

De Amerikaanse patholoog Majid Ali, verbonden aan de Columbia University in New York, verklaart, dat chronische vermoeidheid het resultaat is van een versnelde oxidatieve moleculaire verwonding. Slechts een goed functionerend enzymensysteem kan ons tegen dergelijke verwonding beschermen en ervoor zorgen dat normale energieniveaus gehandhaafd blijven. Bij ME is er frequent sprake van afwijkingen aan celmembranen, als gevolg van verhoging van de oxidatieve druk die op deze membranen wordt uitgeoefend. Dit is de reden, dat slachtoffers een gebrek aan energie hebben â?? vergelijkbaar met wat er gebeurt bij fluoridenvergiftiging. (22)
Ervaren onderzoekers die gedurende tientallen jaren onderzoek hebben gedaan naar ME houden vol, dat deze ziekte, net zoals polio, ontstaat door schade aan de voorste hoorncellen van het ruggenmerg, die wordt veroorzaakt door een virus dat zich in maag en darmen nestelt. Dit verklaart waarom polioslachtoffers verlamd zijn of een slechte motoriek hebben.(23) Fluoride blijkt echter ook de voorste hoorncellen te beschadigen. En terwijl maag- en darmproblemen kenmerkend zijn voor het chronische fluoride vergiftigingssyndroom, spelen deze aandoeningen ook een belangrijke rol bij ME.
Ernstige slaapstoornissen, of omkering van het slaapritme, zijn typerend voor ME.(24) Ophoping van grote hoeveelheden fluoride in de pijnappelklier van dieren heeft tot vergelijkbare problemen geleid.(25)
Tot op heden is het niet bekend in hoeverre deze problemen elkaar overlappen en in welke mate fluoride verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van ME. Er zijn aanwijzingen, dat fluoride hiertoe bijdraagt en bestaande klachten van patiënten verergert. Het is echter ook mogelijk, zo suggereert de Nederlandse auteur dr H.C. Moolenburgh, dat ME in feite een eindfase is van algehele vergiftiging met chemicaliën, waarbij fluoride als een van de grootste boosdoeners dient te worden beschouwd.

Doris Jones

1. Clin Toxicol Commerc Prod, 1984; 11: 4, 112, 129, 138
2. G.L. Waldbott et al, Fluoride: The Great Dilemma, Lawrence, Kansas: Corenado Press, 1978: 148-74
3. P.A. Smith, ed, Handbook of Experimental pharmacology, Berlin: Springer Verlag, 1970: 48-97
4. J Biol Chem, 1984; 259: 12984-88
5. J Am Chem Soc, 1981; 103: 24-8
6. J. Yiamouyannis, Fluoride: The Aging Factor, Delaware, Ohio: Health Action Press, 1993: 94-9
7. Fluoride, 1977; 10: 149-51
8. K. Roholm, Handbuch Experimenteller Pharma-kologie, Ergaenzungswerk, vol. 7, Berlin: Springer, 1938: 20
9. J Hyg, 1942; 42: 500-4
10. Seances Soc Biol Fil, 1930; 103: 981-2
11. Bull Schweiz Akad Med Wiss, 1954; 10: 211-20
12. Fluoride, 1998; 31: 175
13. Publ Health Report, 1956; 71: 459-67
14. The Grand Rapid Herald, 28 juli 1955
15. R. Ziegelbecker et al, Emu Verlags Gmbh, Austria: Lahnstein, 1995: 43
16. Fluoride, 1975; 8: 61-85
17. Emu Verlags: 47-8
18. Fluoride, 1998; 31: 13-20
19. InterAction 14, herfst 1994: 53-4
20. J Yiamouiannis, The Aging Factor, Health Action Press, 1993: 32
21. Paper presented at a meeting of The Japanese Society for Cancer Research, 23 augustus 1982, geciteerd in The Ecologist, 1986; 16: 249-52
22. The Canary and Chronic Fatigue, New Jersey: Life Span Press, 1994
23. B.M. Hyde et al, The Clinical and Scientific Basis of ME/CFS, Ottawa: Nightingale Research Foundation, 1992: 111-6
24. Clin: 285-91
25. J. Luke, Bellingham Conference, 1998

Vroege tekenen van fluoridenvergiftiging
Wetenschappers die 112 gevallen van fluorose in Ontario, Ohio, Italië en Brits Columbia hebben bestudeerd, ontdekten de volgende collectieve symptomen1, die zich lijken te openbaren voordat de botten worden aangetast:
â?¢ Botten en spieren
Artritis, met name in de hals, nekwervels en lendenen, spierpijn, slapende ledematen, coördinatieproblemen.
â?¢ Maag en darmen
Maagpijn, misselijkheid, overgeven, een opgezwollen buik, diarree, constipatie, hevige pijnscheuten in de onderbuik, ontstekingen in de mond.
â?¢ Neurologisch
Op migraine gelijkende hoofdpijn, troebel zicht met bewegende vlekken, stuiptrekkingen, spierfibrillatie.
â?¢ Ademhaling
Neus- en bindvliesproblemen, emfyseem, astma, neusbloeding.
â?¢ Andere symptomen
Hoest, overmatige slijmproductie, ademhalingsmoeilijkheden, zweren in de mond, bloedend tandvlees, hartkloppingen, duizeligheid, slaapproblemen, extreme dorst, veelvuldig urineren, frequent terugkerende urinewegaandoeningen, oedeem aan handen en enkels, gewrichtspijn, stijfheid, reumatische pijn, huiduitslag, beduidende mentale achteruitgang â?? hoofdzakelijk geheugenverlies en concentratieproblemen â?? oorsuizing, vermoeidheid en extreme uitputting. Vele mensen werden bedlegerig.

1. Nutr Abstr Rev, 1950; 20: 465 Angilogica, 1972; 9: 355-74

Fluoride â?? de bewijslast
Biedt fluoride bescherming tegen gaatjes? In een woord: nee. Studies uit de Verenigde Staten, Canada en Nieuw Zeeland laten geen verschil zien tussen de mate van tandbederf in gebieden waar wel fluoride aan het drinkwater is toegevoegd en gebieden waar dat niet het geval is. (1) Studies naar oorzaken van tandbederf wijzen uit, dat kinderen in gebieden waar geen of weinig fluoride aan het drinkwater wordt toegevoegd, over het algemeen een beter gebit hebben. (2) In gefluorideerde gebieden leidt een hoog percentage van de bevolking aan fluorose van het gebit, waarbij tanden gevlekt zijn als gevolg van hoge concentraties fluoride in het lichaam. In de Britse stad Birmingham, waar sinds 1964 fluoride aan het drinkwater wordt toegevoegd in een verhouding van één deel per miljoen, lijdt meer dan een derde van de kinderen aan fluorose van het gebit. (3)
Tandbederf manifesteert zich eerst als kuiltjes en gaatjes aan het oppervlak van tandglazuur, als gevolg van het onttrekken van mineralen aan de tand, bij niveaus van fluoride die niet hoger zijn dan 0,5 mg fluoride per liter of 0,5 dpm.
In grote delen van India bevat het drinkwater van nature hoge concentraties fluoride. Naar schatting 62 miljoen mensen, inclusief zes miljoen kinderen, lijden aan endemische fluorose. Er worden verwoede pogingen gedaan om de bevolking van gedefluorideerd water te voorzien en hen te informeren over voedingssupplementen ter preventie van fluorose.
De Duitse Associatie van werknemers van gas- en waterbedrijven â?? de mensen die de opdracht krijgen om fluoride aan water toe te voegen â?? heeft een gedetailleerd rapport over fluoride opgesteld, met maar liefst 485 referenties naar wetenschappelijk onderzoek. Na analyse van alle beschikbare gegevens over fluoride, verwierp het rapport het fluorideren van water om acht redenen. De conclusie luidde, dat gefluorideerd water onnatuurlijk is, onnodig, onbevredigend, illegaal (volgens twee Duitse wetten), onverantwoord, schadelijk voor het milieu, oncontroleerbaar en inefficiënt.(4)

1. Fluoride, 1990; 23: 55-67
2. J Can Dent Assoc, 1987; 53: 753-5
3. Health & Homeopathy, Spring, 1998: 24-5
4. Dokumentation zur Frage der Trinkwasser-Fluoridierung, DVGW-Schriftenreihe, Wasser nr. 8. 1975

Fluoride, hyperactiviteit en geweld
Verscheidene studies hebben uitgewezen, dat blootstelling aan fluoride de oorzaak kan zijn van gedragsverandering.1 Tijdens een conferentie over fluoride in 1998 in Washington maakte professor Roger Masters bekend, dat er een verband bestaat tussen de hoeveelheid lood in het bloed van 280.000 kinderen in Massachusetts en het gebruik van silicofluoriden voor het fluorideren van water; fluoride verhoogt de giftige effecten en absorptie van lood.
Zowel in Engeland als in het Amerikaanse Georgia blijken vormen van gedrag die verband houden met loodvergiftiging, zoals gewelddadige misdaad, meer voor te komen in gemeenschappen waar silicofluoriden worden gebruikt dan in gebieden waar deze zouten niet aan drinkwater worden toegevoegd. Op dezelfde conferentie maakte dr Phyllis Mullinix, een neurontoxicoloog van Boston Childrenâ??s Hospital in Massachusetts, de resultaten bekend van een studie naar het gebruik van twee steroïden ter behandeling van leukemie bij jonge kinderen. Eén van deze steroïden was onder meer opgebouwd uit een fluoride atoom. Een vervolgstudie toonde aan, dat het gemiddelde IQ van kinderen die met deze steroïde werden behandeld aanmerkelijk daalde, in vergelijking tot kinderen die een medicijn kregen dat geen fluoride bevat. 2

1. Int Clin Psychopharmacol, 1994; 9: 79-82 Neurotoxicol and Teratol, 1995 ; 17 : 169-177 Fluoride, 1996; 29: 187-8
2. Fluoride, 1998; 31: 175

Fluoride hoopt zich op na verloop van tijd
Hoewel lange tijd werd aangenomen, dat fluoride in drie en half uur uit het lichaam wordt verwijderd, doet de ervaring van slachtoffers van fluoridenvergiftiging vermoeden, dat dit proces in werkelijkheid veel langer duurt.
Toen een gemeenschap in Alaska met fluoride werd vergiftigd, als gevolg van het slecht functioneren van de apparatuur die wordt gebruikt voor het fluorideren van water, stelden onderzoekers vast, dat niveaus van fluoride in bloed niet binnen 24 uur normaliseerden, zoals werd verwacht. Negentien dagen na de vergiftiging bedroeg het gemiddelde niveau van fluoride 0,092 milligram per liter bloed, bijna drie keer hoger dan het niveau bij een kleine minderheid van niet vergiftigde mensen uit dezelfde gemeenschap.(1)
In plaats van snel te worden afgevoerd, zo tonen studies aan, hoopt fluoride zich na verloop van tijd in het lichaam op, waardoor op oudere leeftijd giftige niveaus kunnen worden bereikt. Fluoride heeft een specifieke voorkeur voor botten en wordt algemeen in verband gebracht met de ontwikkeling van osteoporose en het frequent ontstaan van heupfracturen.(2) Accumulatie van fluoride kan, als dit proces in de kindertijd begint, al na 38 jaar tot botbeschadiging leiden, bij een relatief laag niveau van vergiftiging. In gebieden waar het fluoridengehalte van water vier delen per miljoen is â?? het toegestane maximum, dat evenwel ver onder het fluoridengehalte van tandpasta ligt, zal de accumulatie van fluoride rond het veertigste levensjaar echter een middelmatig tot hoog niveau hebben bereikt.
Als algemene regel geldt, dat bij benadering de helft van de dagelijkse inname van fluoride in het lichaam achterblijft. Terwijl gezonde nieren slechts vijftig procent van de fluoride kunnen elimineren, wordt de rest in verkalkte weefsels, zoals botten en tanden, wordt geabsorbeerd, evenals in sommige organen. Bedenk, echter, dat je ook fluoride uit andere bronnen, zoals voedsel, binnenkrijgt. Tot onze ontzetting hebben we ontdekt, dat maaltijdvervangers voor mensen die ziek zijn maar liefst 0,15 milligram natriumfluoride per 100 milliliter bevatten.

1. Fluoride, 1994; 27: 32-6
2. JAMA, 1992; 268: 746-8; JAMA, 1990; 264: 500-2 ; JAMA, 1991 ; 266 : 513

Fluoride â?? een dodelijke dosis
Veel van wat we weten over de effecten van fluoridenvergiftiging, is het resultaat van onderzoek naar gefluorideerd water. Op grond van dit onderzoek is vast komen te staan, dat fluoride dodelijk is, als je er voldoende van neemt.
Sinds de jaren vijftig, hebben voorstanders van fluoride volgehouden, dat toevoeging van fluoride aan water, in een verhouding van één deel fluoride per miljoen delen water een minimaal risico vertegenwoordigt â?? tussen 2250 en 4500 keer minder dan nodig zou zijn om een volwassene te doden, en 250 tot 500 keer minder dan nodig zou zijn om een kind te doden.
Uit verscheidene meer recente rapporten blijkt echter, dat de â??veronderstelde giftige dosisâ?? van fluoride â?? oftewel gebruik waardoor therapeutische interventie en hospitalisering noodzakelijk is â?? feitelijk veel lager is, namelijk tussen 32 en 64 milligram fluoride per kilo lichaamsgewicht, wanneer deze hoeveelheid niet gespreid, maar in één keer wordt opgenomen.(1) Acute vergiftiging is in de Verenigde Staten opgetreden bij doses van 0,1 tot 0,8 milligram per kilo lichaamsgewicht â?? of 6 tot 48 milligram voor een volwassene van zestig kilo.(2)
Natriumfluoride is een mix van natrium en fluoride. De hoeveelheid pure fluoride in tandpasta bedraagt ongeveer de helft van een gegeven hoeveelheid natriumfluoride en ongeveer een achtste van natriummonofluorofosfaat. Niettemin, de huidige tandpasta formules bevatten voldoende fluoride die uitstijgt boven de grens voor jonge kinderen. Bijvoorbeeld, een kind met een lichaamsgewicht van tien kilogram, dat vijftig mg fluoride binnenkrijgt â?? ruwweg het equivalent van één derde van een tube van honderd milliliter of 15000 delen fluoride per miljoen delen tandpasta of de helft van een tube van honderd milliliter of 1000 delen fluoride per miljoen delen tandpasta â?? zal waarschijnlijk een giftige dosis hebben binnengekregen.(3)

1. J Dent Res, 1987; 66: 1056-60
2. Fluoride, 1997; 30: 89-104
3. J Public Health Dent, 1997; 57: 150-8

Minimaliseer de blootstelling aan fluoride
Hoewel je blootstelling aan fluoride niet geheel kunt voorkomen, kun je wel het risico van overdosering minimaliseren.

Om fluoridenvergiftiging te vermijden:
â?¢ Eet voedingsproducten die weinig fluoride bevatten, zoals melk, eieren, rood vlees (geen orgaanvlees), producten met een beschermende schil â?? zoals watermeloen, citroen, banaan, kokosnoot â?? fruit dat in eigen sap wordt verpakt â?? ananas â?? en fruit dat wordt ingeblikt in niet gefluorideerde of laag gefluorideerde gebieden.
â?¢ Neem adequate hoeveelheden van vitamine B6 en C
â?¢ Neem supplementen van calcium en magnesiumzouten om de absorptie van fluoride door de maag te verminderen en eliminatie van fluoride te bevorderen
â?¢ Zorg voor een gezond lichaam en een gezond gebit door het eten van gevarieerde groenten (kort gekookt of rauw), verse vruchten, peulvruchten en weinig suiker
â?¢ Indien mogelijk, vermijd gebieden met gefluorideerd water
â?¢ Vermijd de volgende medicijnen die fluoride bevatten: Prozac (fluoxetine), Rohypnol (flunitrazepam), Diflucan (fluconazol), Flixonase of Flixotide (fluticason), Terfluzine (trifluoperazine), Fluanxol (flupentixol) of Floxapen of Stafoxil (flucloxacilline).
â?¢ Geloof het of niet, er zijn verscheidene tandpastaâ??s verkrijgbaar die geen fluoride bevatten. Kijk uit naar deze merken, waarvan je de meeste in de schappen van natuurvoedingswinkels aantreft. Lees de etiketten zorgvuldig, aangezien er van sommige merken zowel een fluoride als niet-fluoride versie bestaat. Je kunt onder meer kiezen uit de plantaardige tandpasta van Weleda â?? van dit merk is er ook een mondwater zonder fluoride, Tea Tree, Natural Propolis en Sensodyne sensitive

Onderzoek naar fluoridenvergiftiging:
â?¢ Als je meer over het risico van fluoride wilt weten, kun je verschillende testen laten doen. Zo kun je laten vaststellen of je overgevoelig bent voor fluoride, of het aantal witte bloedcellen is afgenomen en in welke mate je in 24 uur tijd fluoride uitscheidt via de urine.
â?¢ Voordat je een test laat doen, dien je fluoride zoveel mogelijk te vermijden. Eet derhalve geen diepzeevis, gelatine, vel van gebakken kip, vermijd frisdrank, gebruik geen fluoridentandpasta of andere verzorgingsproducten die fluoride bevatten en zorg ervoor dat je zo min mogelijk aan sigarettenrook wordt blootgesteld.
â?¢ Als gezondheidsproblemen door fluoride worden veroorzaakt, dan zouden deze binnen enkele dagen of weken na het opsporen en elimineren van de bronnen aanzienlijk moeten verdwijnen. (1)
â?¢ Blijf je klachten houden, raadpleeg dan een arts in verband met mogelijke andere problemen

Professor A.K. Susheela, oktober 1998