Astronomen zagen licht van eerste objecten in universum

Een team van Amerikaanse astronomen heeft wellicht licht ontdekt van de vroegste sterren in de kosmos, zo heeft de NASA bekendgemaakt.
"We denken het collectieve licht te hebben gezien van miljoenen van de eerste objecten in het universum", rapporteerde een team rond Alexander Kashlinsky van het Goddard Space Fligt Center in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature.

Vrij algemeen gaat men ervan uit dat de Oerknal, waardoor het heelal is ontstaan, zich 13,7 miljard jaar geleden heeft voorgedaan. Dan verliepen er nog 200 miljoen jaar eer het eerste licht van sterren tevoorschijn kwam. Dergelijke sterren zijn niet of nauwelijks direct waar te nemen met het huidige en toekomstige arsenaal aan telescopen.

Maar toch zegt het team een glimp ervan opgevangen te hebben. Het beschreef zijn observatie als het bekijken van de lichtgloed van een verafgelegen stad vanuit een vliegtuig, waarbij het onmogelijk is individuele objecten te onderscheiden.

Meer bepaald namen de astronomen met de Spitzer-telescoop van de NASA in het sterrenbeeld De Draak een diffuse gloed van infrarood licht waar, lager in energie dan het optisch licht en onzichtbaar voor ons. Die energie maakt deel uit van de kosmische achtergrondstraling (CMB).

Het team neemt aan dat deze gloed teruggaat tot de Populatie III sterren, een hypothetische categorie van sterren die voor alle anderen zouden zijn geboren. Die allereerste sterren zouden honderden keren massiever dan onze Zon zijn geweest. Ze zouden extreem heet en helder zijn geweest, en een kort leven zijn beschoren. Na slechts een paar miljoen jaar zouden ze zichzelf hebben opgebrand. Het ultraviolet licht van de Populatie III sterren zou naar het rood zijn verschoven waardoor het nu in het infrarood te zien zou zijn.

De Spitzer zag in het gebied weliswaar wel bekende sterren en sterrenstelsels. Maar eenmaal die allemaal waren weggegomd bleef de infrarode gloed met enorme vlekken te zien die aldus zouden teruggaan naar de eerste sterren. De observatie komt overeen met één van de CMB Explorer satelliet die reeds in de jaren negentig suggereerde dat er een infrarode achtergrond kan zijn die niets van doen heeft met bekende sterren, en met waarnemingen van een andere NASA-sonde die in 2003 deden veronderstellen dat de eerste sterren 200 miljoen jaar na de Oerknal zijn ontstaan.