Indentificatieplicht vooral boete-verdubbelaar

De identificatieplicht, die sinds januari 2005 van kracht is in Nederland, is vooral in gebruik als boete-verdubbelaar bij kleine delicten. Mensen die gepakt worden voor zaken als fietsen zonder licht of wildplassen, krijgen een extra prent als ze hun ID niet kunnen tonen. Vooral bedelaars, zwervers en jongeren zijn de pineut, zo stelt de Volkskrant na een onderzoek naar de wet.

Volgens justitie gaf de politie het vaakst een ID-boete in combinatie met wildplassen en fietsen zonder licht. Verder scoren hoog: het opgeven van een valse naam, softdruggebruik, openbare dronkenschap, brommerrijden zonder helm, autorijden zonder gordel, rijden door rood licht en het niet kunnen tonen van een brommercertificaat.

Tussen januari 2005 en april 2006 zijn 80.000 bekeuringen uitgeschreven op grond van de ID-plicht. Dat heeft de overheid 3,8 miljoen euro opgeleverd. Jongeren waren vier keer zo vaak de klos als ouderen. De boete bedraagt 50 euro voor 16 jaar en ouder en 25 euro voor kinderen tussen de 14 en 16 jaar. In september 2005 liet minister Donner van Justitie weten dat het aantal boetes wel meeviel.

De wet op de uitgebreide identificatieplicht was bedoeld om de veiligheid te vergroten, de criminaliteit efficiënter aan te pakken en het terrorisme te bestrijden. Deze effecten lijken volgens de Volkskrant niet of nauwelijks behaald. Er zijn geen voorbeelden bekend van ernstige delicten die op grond van de ID-plicht zijn voorkomen. Wel heeft de wet in één jaar geleid tot een stortvloed van gestolen en verloren paspoorten en identiteitsbewijzen. Op elke tien nieuwe identiteitsbewijzen die in 2005 werden aangevraagd, werd er één verloren of gestolen: 28 duizend meer dan in 2004.