Het discrimineren van mensen wegens hun handicap wordt strafbaar gesteld
Het discrimineren van mensen wegens hun handicap wordt strafbaar gesteld. Dat is het gevolg van een wetswijziging die met ingang van 1 januari 2006 in werking zal treden. Ook chronisch zieken vallen onder de reikwijdte van de wet. In Nederland leven 2,5 miljoen mensen met een handicap of chronisch aandoening.
Tegen een eigenaar van een discotheek die mensen met een verstandelijke handicap de deur weigert ‘omdat ze slecht zijn voor de omzet’ was voorheen niet zoveel te doen. De nieuwe regeling brengt daarin verandering. Het wordt wettelijk verboden mensen met een handicap te discrimineren. Ook beledigen en het aanzetten tot haat, of geweld kan leiden tot vervolging.
Eén van de aanleidingen tot het wijzigen van de wet deed zich jaren terug voor. Natuurfilosoof C. Rietdijk liet zich beledigend uit over mensen met het syndroom van Down. De toenmalige voorzitter van de Gehandicaptenraad deed aangifte bij de politie, maar Rietdijk ging vrijuit. Het Openbaar Ministerie zag te weinig juridische grondslag om de zaak op te pakken. Iemand die vandaag de dag zegt dat gehandicapten ‘vervelende kostenposten’ vormen of ‘onvolwaardig zijn en beter niet geboren kunnen worden’ kan nu wél gestraft worden.
Aandacht voor gehandicapten in wet- en regelgeving is niet nieuw. Bouwregelgeving en brandweervoorschriften houden bijvoorbeeld rekening met mensen met een handicap. Ook de Wet gelijke behandeling gehandicapten en chronisch zieken (WGBG) verbiedt discrimatie van mensen met een handicap. Deze wet is met name gericht op de arbeidsmarkt en het (beroeps-)onderwijs. ‘De komende wetswijziging gaat vooral over hoe we met elkaar om willen gaan’, aldus Marianne Kroes, senior-beleidsmedewerker non-discriminatie en gelijke behandeling bij de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad. ‘Het is al strafbaar om groepen mensen te beledigen op grond van hun ras, geslacht of geloofsovertuiging. Nu dus ook op grond van een beperking of chronische aandoening. Maar het is niet de bedoeling dat elke woordenwisseling tot aangifte leidt. Het strafrecht moet gezien worden als uiterst middel.’
Bedrijven of diensten die -zonder dat daarvoor een goede reden bestaat- niet toegankelijk zijn voor mensen met een handicap kunnen ook strafbaar zijn. Wie de deur van zijn bedrijfspand met opzet te smal maakt voor toegang met een rolstoel kan onder bepaalde omstandigheden gedwongen worden een aanpassing te maken. In welke gevallen dat aan de orde is wordt overgelaten aan de rechter. Iemand die een oud pand koopt en daar op de 3e etage een kantoor vestigt verkeert in een andere positie dan een ondernemer die nieuwbouwcomplex bouwt. Het treffen van een voorziening moet ‘in redelijkheid’ verwacht kunnen worden en mag niet ‘onredelijk belastend’ zijn. Kroes: ‘Vaak is een kleine aanpassing al voldoende. Veel ondernemers zijn juist zeer coöperatief en zien in dat ook gehandicapten een uitstekende bijdrage kunnen leveren. Gehandicapten zullen dus niet direct na 1 januari 2006 massaal aangifte gaan doen. De praktijk leert dat we in overleg met elkaar vaak al een heel eind komen.’
Voor meer informatie: www.justitie.nl/gewoonmeedoen