Berlusconi probeerde verkiezingen te manipuleren
ROME - Een documentaire toont aan dat oud-premier Silvio Berlusconi in april heeft geprobeerd de verkiezingen te manipuleren. Door ingrijpen van de minister van Binnenlandse Zaken slaagde hij net niet in zijn opzet.
Opmerkelijk waren de Italiaanse parlementsverkiezingen afgelopen voorjaar zeker te noemen. Alle opiniepeilingen voorspelden de weken voorafgaand aan de verkiezingen een grote overwinning voor de verenigde centrumlinkse partijen onder leiding van Romano Prodi. Nadat de stembureaus op de middag van 10 april waren gesloten, werden de eerste exitpolls gepubliceerd. Ook deze wezen op een afgemeten overwinning voor Prodi.
Maar toen de eerste officiële uitslagen begonnen binnen te stromen, veranderde de situatie. En hoe later het werd, hoe kleiner het gat werd tussen het linkse blok en de centrumrechtse partijen onder aanvoering van Silvio Berlusconi. Rond middernacht waren beide politieke blokken elkaar zozeer genaderd dat Prodi zijn geplande overwinningsfeest moest afzeggen.
„Ik begrijp niet wat er gebeurt”, mompelde hij voor de camera. De toenmalige minister van Binnenlandse Zaken, Giuseppe Pisanu, verscheen tijdens de verkiezingsnacht driemaal in de Romeinse residentie van Berlusconi. Op televisie stelde hij de kiezers gerust dat de hele procedure volgens de regels verliep.
Maar dat was in de verste verte niet het geval, menen de makers van een documentaire met een titel die in het Nederlands betekent: ”Jullie doden de democratie!” Het is het werk van de Italiaanse journalist Enrico Deaglio, hoofdredacteur van het linkse weekblad Diario, en zijn collega. In de film, die gebaseerd is op een boek, stellen ze dat Berlusconi en zijn coalitie met hulp van iemand binnen het ministerie van Binnenlandse Zaken software hebben geïnstalleerd om de binnenkomende resultaten van de kiesdistricten te manipuleren.
De ongeldige stembiljetten, waarvan er bij elke verkiezingen miljoenen zijn, zouden door de computer zijn veranderd in geldige voorkeurstemmen voor Berlusconi. Op die wijze zouden ongeveer 1,2 miljoen biljetten aan Berlusconi zijn toegewezen. Deze softwaretruc zou uit de koker zijn gekomen van een Amerikaans bedrijf dat zes jaar geleden een rol speelde bij de dubieuze stembusuitslag in Florida ten tijde van de Amerikaanse verkiezingen.
Dat het centrumlinkse blok toch won, hoewel pas ’s nachts om 2.43 uur met een zeer kleine marge, zou te danken zijn aan minister Pisanu. Hij zou aan het bedrog een eind hebben gemaakt. Dat zou de oorzaak zijn geweest van de grote spanningen tussen Berlusconi en Pisanu tijdens de verkiezingsnacht, die in de pers destijds veel aandacht kregen.
Feit is dat het aantal ongeldige stemmen bij de laatste verkiezingen uitkwam op 445.000 stuks, tegenover 1.692.000 stembiljetten bij de vorige verkiezingen in 2001. Sinds de Tweede Wereldoorlog steeg bij elke stembusgang telkens het percentage ongeldige stembiljetten. Dat percentage was in 2006 ongeloofwaardig laag. Wat ook bevreemdt, is dat het percentage in alle gewesten ongeveer gelijk is, hoewel er normaal in Zuid-Italië meer fouten worden gemaakt op het formulier.
Het openbaar ministerie kondigde vrijdag aan alle ongeldige stembiljetten, die in de kiesdistricten zijn opgeborgen, te willen hertellen. Dat aantal moet daarna vergeleken worden met het aantal bij Binnenlandse Zaken. Maar het hoogste gerechthof liet weten dat in de kiesdistricten alleen maar de geldige stembiljetten liggen. Maandag zou een functionaris van het ministerie van Binnenlandse Zaken worden gehoord. Dinsdag is het de beurt aan journalist Deaglio.
Zowel Silvio Berlusconi als Romano Prodi doet er het zwijgen toe. Sandro Bondi, parlementariër voor Berlusconi’s partij Forza Italia, sprak echter van een „documentaire voor de afvalemmer.” Aan de linkerzijde heerst er geen euforie. Volgens de filmmakers wist links ook van het bedrog, maar was men bang dat de flinterdunne overwinning op de een of andere manier in het geding zou komen.
Het publiek daarentegen wil meer weten. Toen de film woensdag op dvd uitkwam, was de complete oplage nog voor zeven ’s ochtends uitverkocht. Veel mensen herinneren zich ineens weer de beelden van na de verkiezingen waarop te zien was dat in Rome dozen vol ongeldige stembiljetten in afvalcontainers waren gevonden. Talrijke Italiaanse blogs, persoonlijke logboeken op internet, gaan over het zoveelste bewijs van het moreel verval van politici.
Van de traditionele media, die in handen zijn van politieke partijen of conglomeraties van ondernemingen, verwachten de burgers niet veel. Toen delen uit Deaglio’s film dinsdag op de publieke zender werden vertoond, bleef daarna de aardbeving die normaal volgt op zulke onthullingen, uit. Pas toen drie dagen later het openbaar ministerie in actie kwam, werden de media wakker.
Berlusconi reageerde uiteindelijk ook, zondag tijdens een bijeenkomst in Toscane, waar hij de verkiezingsnacht in april „een nacht van bedrog” noemde. Volgens hem is het links dat zich aan verkiezingsbedrog schuldig heeft gemaakt. Even later werd de oud-premier onwel. Hij moest door zijn lijfwachten van het podium worden gedragen.