'Erger dan de mishandeling in Abu Ghraib
NEW YORK - VS-mariniers zouden 24 Iraakse burgers in koelen bloede hebben vermoord. De moordpartij in Haditha dreigt bekend te worden als het ernstigste wangedrag van Amerikanen in Irak.
‘Haditha is erger dan Abu Ghraib.’ John Murtha, een Democratisch Congreslid en oud-marinier, zei het maandag stellig.
Net nu de mishandelingen in de Iraakse Abu Ghraib-gevangenis enigszins naar de achtergrond verdwijnen, komen de details van een nieuw schandaal boven water.
Amerikaanse mariniers zouden op 19 november 2005 24 burgers in de Iraakse plaats Haditha koelbloedig hebben afgemaakt, nadat twee soldaten in de eenheid door opstandelingen waren omgebracht. Mogelijk is de misdaad vervolgens stilgehouden door leidinggevenden in het leger.
‘We kunnen ons niet verlagen tot het niveau van de terroristen’, zei Murtha tijdens een tv-interview. En hij herhaalde zijn oproep: ‘Het is tijd om terug te trekken.’
Anderen waarschuwen dat het te vroeg is voor conclusies. ‘Het leger is nog bezig met twee onderzoeken. Een om uit te zoeken wat er is gebeurd, en een om uit te vinden waarom de legerleiding pas in februari hoorde van de beschuldigingen. Zodra het leger hiermee klaar is, begint het Congres met een eigen onderzoek’, heeft de Republikeinse senator John Warner aangekondigd.
Totdat de feiten bekend zijn, is kalmte geboden, vonden Warner en Peter Pace, de stafchef van het leger. ‘We zullen openbaar maken wat er is gebeurd’, zei Pace. ‘Maar het is voor niemand goed om nu te speculeren.’
Amerikaanse journalisten in Irak zijn zelf op zoek gegaan naar de toedracht. The New York Times bracht deze week een verhaal waarin nabestaanden en overlevenden hun verhaal vertelden. Dit was de berichtgeving waarop generaal Pace noodgedwongen reageerde. Want de reconstructie suggereerde dat het ‘incident’ in Haditha, een van de gevaarlijkste plekken in Irak, nog ernstiger was dan werd aangenomen.
Een kleine groep mariniers trok van huis naar huis en schoot de burgers dood zonder directe provocatie. Ook ouderen, vrouwen en kinderen stierven. Slechts een enkeling wist te overleven. ‘Toen ze mijn vader Walid vermoordden, verstopte ik me in bed’, vertelde de 7-jarige Abdul Rahman.
Een Iraakse mensenrechtenadvocaat, Miysar al-Dulaimi, reisde twee dagen na de moorden naar Haditha. Volgens hem controleren de Amerikanen alleen hun eigen basis ter plekke. ‘Als de Amerikanen in een buurt zijn geweest, komen de opstandelingen en voeren mensen weg.’ Al-Dulaimi vertelde in The New York Times wat geestelijk leiders in Haditha dezer dagen prediken: ‘De Amerikanen beloven dat ze vrede en veiligheid brengen, maar ze verspreiden paniek, angst en terreur onder het volk.’
Het schandaal ontvouwt zich geleidelijk. De eerste geruchten over ‘Haditha’ zijn maanden oud. Het tijdschrift Time schreef in maart over de ‘vernietigende, gewelddadige reactie van een groep Amerikaanse troepen die een van hun (mensen) hadden verloren in een dodelijke aanval van opstandelingen, en meenden dat ze onder vuur lagen.’
Volgens de recente berichten volgde de moordpartij inderdaad op de dood van twee mariniers uit dezelfde eenheid. Zij sneuvelden door bomaanslagen van opstandelingen, kort vóór 19 november.
In de VS worden al vergelijkingen getrokken met My Lai, vooral op weblogs waar Bush en de Irak-oorlog altijd onder vuur liggen. Bij die slachtpartij in Vietnam werden in 1968 honderden ongewapende burgers vermoord.
Als de moordpartij inderdaad gebeurd is, dan zal ‘Haditha’ met afstand het ernstigste strafbare wangedrag van de Irak-oorlog zijn. Maar met My Lai is dit schandaal niet vergelijkbaar, schreef de blogger en oud-militair Brian Preston. Hij stelde dat ‘Haditha’ desondanks een verenigend thema zal worden voor critici van de oorlog en voor de tegenstander in Irak. ‘Deze mariniers hebben de vijand een belangrijke overwinning in de schoot geworpen, die hij nooit had kunnen winnen in een echte veldslag.’ De verdachten bevinden zich op hun basis in Californië.
De commandant van de mariniers in Irak zei dat ‘het risico op onverschilligheid tegenover het verlies van menselijk leven’ moet worden afgewend. Generaal Peter Pace benadrukte dat soldaten moeten begrijpen wat van hen wordt verwacht: ‘Wat 99,9 procent al doet, en dat is eervol en dapper vechten.’
Zie ook Google News voor meer berichtgeving hierover.