A Clockwork Orange Paradox
In 1971 kwam de film 'A Clockwork Orange' uit. Het verhaal gaat over de 15 jarige Alex die zich uit wellust te buiten gaat aan extreem geweld. De psychopaat wordt uiteindelijk opgepakt en ondergaat een gedwongen bizarre afkicktherapie. Hij moet verplicht kijken naar gewelddadige beelden en krijgt bij wellust pijnlijke en misselijkmakende medicatie ingespoten. Zo hoopt men de verdorven Alex te conditioneren om zich af te keren van geweld. Later zou in de film blijken dat de therapie geen zin had. Tegenwoordig is het thema nog steeds actueel en staat de Alex uit de film model voor de vele ter beschikking van de staat (TBS) veroordeelde psychopaten.
Grote boze wolf.
In voorbije tijden maakte men elkaar bang met verhalen over dwaallichten, weerwolven en andersoortige schimmige entiteiten die het voornamelijk voorzien hadden op eenzame reizigers of onvoorzichte meisjes die bij nacht en ontij zich buiten waagden.
Tegenwoordig zijn het de regeringen die ons bang maken, alleen heeft men de dwaallichten en weerwolven vervangen voor evenzo schimmige 'terroristen'. En probeerde men vroeger met zinloze bezweringen en vruchteloze klopjachten de entiteiten te lijf te gaan, Doet men tegenwoordig min of meer hetzelfde om 'terroristen' te grijpen.
Zowel in verleden als heden gaat men in beide gevallen voorbij aan het echte gevaar. Er liepen en lopen psychopaten rond die niets liever deden/doen dan hun ziekelijke wellust bot te vieren op argeloze en onschuldige medemensen. Soms worden dergelijke lieden in de kraag gevat en krijgen het stempeltje 'TBS' opgeplakt en worden tegen hun 'ziekte' behandeld.
| 1886: wetboek van strafrecht In 1886 werd in Nederland het Wetboek van Strafrecht ingevoerd. Daarin werd vastgelegd welke straffen en maatregelen de rechter kon opleggen. Het wetboek beschreef onder meer dat wanneer iemand leed aan een ‘gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis’ hem het gepleegde delict niet kon worden toegerekend. Met behulp van een psychiater bepaalde de rechter of iemand ontoerekeningsvatbaar (en dus onschuldig) of toerekeningsvatbaar (schuldig) was. Mensen die schuldig werden bevonden kregen gevangenisstraf. Mensen die volledig ontoerekeningsvatbaar werden verklaard konden gedwongen worden opgenomen in een psychiatrische inrichting. Hoe vaak vallen TBS'ers in herhaling? In dit retrospectieve onderzoek werden de recidivegegevens geanalyseerd van 121 seksuele delinquenten die - meest in het kader van een tbs maatregel - tussen 1974 en 1996 werden opgenomen in de Dr. Henri van der Hoeven Kliniek (gemiddelde follow-up tijd 140 maanden). Recidivegegevens werden opgevraagd bij het Justitieel Documentatieregister van het Ministerie van Justitie. De base rate voor seksuele recidive was 39%, voor niet-seksueel gewelddadige recidive 46% en voor algemene recidive 74%. Wanneer rekening werd gehouden met de tijd die de delinquent at risk was en survival analyses gebruikt werden waren deze cijfers respectievelijk 48%, 63% en 91%. Pedoseksuele daders werden vaker opnieuw veroordeeld voor een seksueel delict dan verkrachters met volwassen vrouwelijke slachtoffers. Pedoseksuele daders met jongens buiten het gezin als slachtoffer vertoonden het hoogste percentage seksuele recidive (80%). De kans op seksuele recidive was voor pedoseksuele daders die de behandeling niet hadden afgerond bijna vijf maal groter dan voor pedoseksuele daders die de behandeling wel hadden afgerond. Geconcludeerd werd dat er groepen seksuele delinquenten te identificeren zijn die een sterk verhoogd recidiverisico hebben waarvoor behandeling volgens de huidige inzichten onvoldoende effect heeft. |
Is een psychopaat eigenlijk wel te genezen?
Als we de kranten en onderzoeken zoals hierboven mogen geloven is het bijna ondoenlijk om een psychopaat te genezen. Ontsnappen ze niet uit de speciale klinieken om te moorden en te verkrachten dan vervalt een groot deel na hun behandeling weer in hun oude ‘hobby’. Even een korte selectie;
De Surinaamse tbs'er Paul R., die zondag de 44-jarige Edith Arends doodschoot, mocht van de kliniek in het kader van herintreding werken bij Tom Arends
De tbs'er, Hendrik Muller, die woensdag in Heerlen ontsnapte is een 'ziekelijk gewelddadig persoon'.
De ontsnapte tbs'er Marciano Ernst is in België aangehouden, toen hij onder een valse naam om geld kwam vragen in de Nederlandse ambassade te Brussel
De ex-tbs’er Peter H. heeft bekend dat hij drie weken geleden de 15-jarige Melanie Sijbers uit Geldrop om het leven heeft gebracht.
Het verlofbeleid van tbs-kliniek de Kijvelanden vertoont grote manco’s. Dat concluderen de gezamenlijke inspecties voor de Sanctietoepassing en Volksgezondheid.
Eind vorig jaar ontsnapten binnen korte tijd tijdens hun verlof twee tbs-gestelden die in de Kijvelanden behandeld worden. Een van hen zou zich tijdens zijn ontsnapping schuldig gemaakt hebben aan twee berovingen en de verkrachting van een 20-jarige vrouw.
Tegen de 25-jarige tbs-er Sander D. uit Roosendaal heeft het Openbaar Ministerie woensdag voor de Rotterdamse rechtbank tbs met dwangverpleging geëist. De man zou in de Forensisch Psychiatrische Inrichting de Kijvelanden in Poortugaal hebben geprobeerd een bom te vervaardigen. Volgens een politiedeskundige miste de verdachte alleen nog het ontstekingsmechanisme om een werkend explosief te maken.
De 31-jarige Salyanand B., wiens bijnaam Boyke is, ontsnapte 6 oktober jl. toen hij met twee andere tbs'ers en een begeleidster van De Kijvelanden naar winkelcentrum Binnenban in Rotterdam-Hoogvliet ging om boodschappen te doen. B. bleek een tikkende tijdbom die in amper elf uur tijd een verwoestend spoor van gewelddadigheden achterliet. Naast de verkrachting mishandelde hij een 20-jarige Rotterdammer en beroofde hij een andere vrouw.
Dus die forensische psychologen doen maar wat ?
Het effect van de behandelmethoden die in de TBS worden gebruikt, is volslagen onbekend. Dat zeggen twee hoogleraren en een medewerker van de grootste TBS-kliniek van Nederland in het portret van Michel S.
Nederland kent 1400 TBS'ers, geesteszieke misdadigers die worden behandeld in beveiligde klinieken. Of hun behandeling werkt weet niemand, zegt Hjalmar van Marle, hoogleraar forensische psychiatrie aan het Erasmus Medisch Centrum. "Er komen mensen in, er komen mensen uit, maar wat er precies in de TBS klinieken gebeurt, en dus ook wat er met de individuele TBS-gestelden gebeurt, is in feite nooit onderzocht."
Van Marle krijgt bijval van Martien Philipse, als onderzoeker werkzaam in de Pompekliniek in Nijmegen, de grootste TBS instelling van Nederland. Philipse: "Als het gaat om dingen waarvan ècht in meerdere onderzoeken is aangetoond dat ze werken, houd je bijna niks over. Er is maar heel weinig waarvan duidelijk is aangetoond dat het wat doet." Of de behandeling die de Pompekliniek zijn patiënten geeft effect heeft "weten we op dit moment strikt genomen niet", aldus Philipse. Ook Corine de Ruiter, als professor forensische psychologie verbonden aan het Trimbosinstituut, stelt dat "we niet weten welke behandeling werkt".
De Ruiter zegt zich erover te verbazen dat, tachtig jaar na de introductie van de TBS maatregel, het effect nog steeds niet is onderzocht. "Ik verbaas me daar al tien jaar over. Ik werk sinds 1995 in deze sector en toen ik daar kwam te werken verbaasde ik me erover dat er geen effect studies waren. Dus geen onderzoek waarbij gekeken wordt: hoe komt iemand binnen in de TBS, hoe komt ie eruit en hoe is daarna de relatie met recidive. Terwijl dat laatste de enige bestaansgrond is van de maatregel!"
Net als in het geval van de personage Alex uit de film 'a Clockwork Orange' blijkt de forensische psychologie in wezen iets meer te zijn dan een vorm van Russisch roulette. Soms werkt behandeling en soms werkt behandeling niet. De prijs van deze 'wetenschappelijke' vorm van gokken drukt zich uit in willekeurige slachtoffers.
De paradox.
De overheden geven miljoenen uit om u en mijn vrijheden te beknotten om ons te 'beschermen' tegen terroristen. Speciale antiterrorisme eenheden, geheime diensten, infiltranten, speciale gevangenissen en een heuse antiterrorisme coördinator zijn in het leven geroepen om het volk te beschermen. Maar als het gaat om echte psychopaten stuurt diezelfde regering ze vrijelijk op proefverlof of laat men ze ontsnappen onder de ogen van lieftallige bewakers om als tijdbom zich onder de mensen te begeven.
Er zijn in Nederland in de afgelopen decennia’s onevenredig meer mensen omgekomen of getraumatiseerd door toedoen van al dan niet ontsnapte psychopaten dan door terroristen.
Misschien wordt het zo langzamerhand eens tijd dat we de miljoenen die we over de balk smijten met de vruchteloze jacht op 'dwaallichtjes en weerwolven' eens gaan spenderen aan het echt veilig maken van onze samenleving. Het is heel simpel.
We laten gewoon de theoretische forensische psychologie zich bezighouden met de evenzo theoretische 'terroristen' en de anti-terreur club zich met echte psychopaten.