Big brothers OV-chipkaart schendt privacy

Het gaat de verkeerde kant op met de ontwikkeling van de ov-chipkaart, het nieuwe algemene vervoerbewijs voor bus, trein, tram en metro. Dat stelt Rover, de belangenorganisatie van reizigers. Rover heeft een brandbrief geschreven, waarin met name demissionair minister Peijs van Verkeer harde kritiek krijgt.

De Consumentenbond is ook bezorgd. In de Tweede Kamer gaan bij ChristenUnie en PvdA stemmen op de landelijke publiciteitscampagne over de komst van de chipkaart, waarvoor de minister op 1 februari de aftrap zou geven, uit te stellen. ,,Peijs laat de ontwikkeling te veel over aan de vervoerbedrijven”, noemt woordvoerder R. Spithorst van Rover als voornaamste probleem. ,,Wij zijn vanaf het begin wel betrokken bij de introductie van de chipkaart, maar we zien in die overleggen de belangen van de reiziger steeds verder achter de horizon verdwijnen”

Januari 2009 moet de strippenkaart helemaal uit de portemonnee verdwenen zijn. Dat gaat volgens Peijs wel lukken. “We hebben met opzet zoveel tijd uitgetrokken voor het project.” De chipkaart wordt het betaalmiddel voor alle soorten openbaarvervoer in Nederland.

De invoering van de chipkaart heeft volgens Peijs geen nadelige gevolgen voor blinden en slechtzienden. Er zijn bindende voorstellen opgesteld waaraan iedereen zich moet houden. „Blinden en slechtzienden hoeven de kaart maar één keer aan te schaffen en te activeren. Daarna hoeven zij er niets meer aan te doen.”

- Kosten:
De prijs wordt bepaald door het ov-bedrijf dat de kaart aanbiedt. Prijzen kunnen verschillen per kaartsoort (anoniem of persoonlijk) en per reisproduct dat in combinatie met de kaart wordt aangeschaft. Minister Peijs verwacht in de introductieperiode een gemiddelde aanschafprijs van 3,75 euro.

- Opladen: Gebeurt 'gratis' via de verkoop- en oplaadautomaat. Bij het opladen van kleine bedragen (bijvoorbeeld onder 10 euro) kunnen kosten in rekening worden gebracht voor het gebruik van een pinpas of creditcard.

- Betrouwbaar? Ja, zeggen de bedenkers. Zij wijzen erop dat Hongkong sinds 1997 een vergelijkbaar systeem gebruikt. Daar zou het zo'n succes zijn dat de chipkaart ook voor ander betalingsverkeer wordt gebruikt.

Peijs wil op 1 februari starten met een grote landelijke campagne om reizigers te informeren over de nieuwe ov-chipkaart. De Kamer vindt het daarvoor eigenlijk nog te vroeg, omdat de kaart nog niet vlekkeloos werkt. „Het openbaar vervoer kan zich geen slechte invoering van de chipkaart permitteren”, zei SP’er Roemer donderdag. Daar was Peijs het mee eens. „Door een aantal suggestieve acties is destijds het imago van de euro verpest. We willen niet dat dat ook gebeurt met de ov-chipkaart.”

Één ding is zeker dit is weer een leuke gegevens stroom voor big brother. Je bent nu te volgen waar je ook gaat of staat. Daarom werd het bedrijf Translink, een bedrijf waarin de NS, Connexxion en de gemeentelijke vervoersbedrijven van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, genomineerd voor de big brother awards.

Privacywaakhond CBP vindt dat de NS met de chipkaart niet zomaar van iedereen reisdata mag vastleggen. Dat bericht de Volkskrant, na een interview met Jacob Kohnstamm, voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP).

Hij vindt dat de NS eerst toestemming moet vragen aan reizigers, dus een opt-in systeem moet hanteren, alvorens reisdata vast te leggen.