Herinnering kan selectief worden gewist

Rotterdam, 13 maart. Bij ratten kan een herinnering aan een enge gebeurtenis met een medicijn worden gewist, terwijl een andere angstige herinnering blijft bestaan.

Samen met de ontnomen herinnering valt ook hersenactiviteit weg in het hersendeel voor angstige herinneringen. Op termijn zou dit inzicht de behandeling kunnen verbeteren van mensen met een posttraumatische stress-stoornis, die een ingrijpende gebeurtenis steeds opnieuw beleven.

De Amerikaanse geheugenspecialist Joseph LeDoux en zijn collega’s publiceerden hun onderzoek afgelopen zondag in Nature Neuroscience online.

Verse herinneringen in het brein zijn kwetsbaar. Ze liggen nog niet goed vast en je raakt ze makkelijk kwijt, totdat het brein ze heeft opgeslagen in het langetermijngeheugen. Het ophalen van een herinnering is weer een kwetsbaar moment. De herinnering kan worden aangepast, en opnieuw opgeslagen: herbevestigd.

Er bestaan stoffen die ingrijpen op de kwetsbare processen van vastleggen en herbevestigen, en die zo de langetermijnopslag van herinneringen voorkomen. LeDoux en zijn collega’s ontdekten dat die middelen selectief op de herbevestiging van één herinnering kunnen inwerken.

De onderzoekers kweekten twee angstige herinneringen bij ratten door hen twee verschillende geluidstonen te laten horen, vlak voor het moment dat ze een elektrische schok kregen via de bodem van de testkooi. Elk geluid met de begeleidende nare schok maakten de ratten drie keer mee.

Een dag later kreeg de helft van de ratten een middel dat herinneringen bij die dieren uitwist (het eiwit MAPK-remmer U0126, een experimentele organische verbinding die een belangrijk enzym in de hersenen remt). Alle ratten kregen vervolgens een van de twee tonen opnieuw te horen.

Onbehandelde ratten waren 24 uur later nog steeds bang van beide geluidstonen. Maar ratten die het geheugenwismiddel hadden gekregen, waren niet meer bang voor de toon die ze na de behandeling gehoord hadden. Die herinnering was weggevaagd uit het langetermijngeheugen. De angst bij het horen van de andere toon was er nog wel.

Terwijl de ratten hun angstige momenten herbeleefden, deed LeDoux ook metingen in de amandelkern. Bij het terughalen van de enge herinnering bleken de zenuwen in het gebied ook actief. Maar bij de behandelde ratten was het gebied juist minder actief. Die herinnering was letterlijk uitgewist bij het ophalen ervan.