Ongeluk en verwoesting op vrijdag de dertiende
Di 10 Januari 2006 10:25 |
Frank |
2496 keer bekeken |
0 reacties |
0 x aanbevolen |
Artikel voorlezen
RIJSWIJK - Dertien is het getal van verwoesting en op vrijdag kun je maar beter niets nieuws beginnen. Wie deze twee bijgeloven combineert, durft op vrijdag de dertiende zijn huis niet eens meer uit. Komende vrijdag is het de eerste dertiende van 2006, een dag waar Nederlanders zeggen zich niet anders te gedragen, maar stiekem toch proberen de goden niet te verzoeken.
Waar de angst voor vrijdag de dertiende, ook wel paraskevidekatriafobie genoemd, precies vandaan komt, is niet duidelijk. Volgens I. Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur is het bijgeloof voor die dag van generatie op generatie overgeleverd. „Het getal dertien was in de tijd van de Babyloniërs al het getal van verwoesting. Ook is het getal niet deelbaar, behalve door zichzelf. Dat zorgde ook voor een bepaald wantrouwen.”
Waar het volksgeloof rond vrijdag vandaan komt, is ook lastig te duiden. „Jezus is op vrijdag gekruisigd, dus het is echt christelijk bijgeloof. Goede Vrijdag de dertiende zorgt dan ook voor nog meer ongeluk. In Engeland was vrijdag de dag waarop alle executies werden uitgevoerd. En het brengt op vrijdag ook ongeluk om iets nieuws te beginnen. Het is een dag om zaken af te ronden.”
Vroeger dachten mensen vooral dat vrijdag de dertiende een vroegtijdige dood, een natuurramp of een onfortuinlijke reis veroorzaakte. Nu heeft het volgens Strouken meer te maken met faalangst. „Mensen trouwen liever niet op vrijdag de dertiende. Ook vermijden ze sollicitaties of lezingen op die dag uit angst dat die zaken mislopen.”
Veel Nederlanders nemen volgens Strouken het zekere voor het onzekere op de ongeluksdag. „Ik heb ooit zelf eens op vrijdag de dertiende in een televisieprogramma gezegd dat ik niet geloof dat die dag ongeluk brengt. Dat was de dag dat ik mijn eerste auto-ongeluk had. Sindsdien roep ik het niet meer. Dat is zo met veel Nederlanders. Ze nemen het zekere voor het onzekere.”
Op internet gonzen tientallen verhalen over historische figuren die op vrijdag de dertiende het zekere voor het onzekere zouden hebben genomen. Zo zou Churchill nooit op vrijdag een veldslag beginnen, noteerde Columbus juist alle goede dingen die hem op die dag overkwamen en zag Napoleon op een vrijdag voor het laatst de Franse kust.
Om het noodlot af te wenden, gebruiken mensen op vrijdag de dertiende amuletten. Een handje van Fatima, een kruisje van Maria, een Turks oog, zwart koraal of een olifantje zouden van ongeluk geluk moeten maken.
Steeds meer Nederlanders zijn volgens het Centrum voor Volkscultuur bijgelovig. Strouken: „Nederlanders zeggen niet bijgelovig te zijn, maar zijn dat stiekem wel. Daarnaast komen in Nederland steeds meer mensen te wonen, voor wie bijgeloof een geaccepteerd onderdeel van hun cultuur is. Nederlanders nemen hun gewoontes ook over, door bijvoorbeeld een Turks oog te dragen.”
Voorlopig zijn de bijgelovigen weer even van het ongeluk af. De volgende vrijdag de dertiende valt in oktober.
Waar de angst voor vrijdag de dertiende, ook wel paraskevidekatriafobie genoemd, precies vandaan komt, is niet duidelijk. Volgens I. Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur is het bijgeloof voor die dag van generatie op generatie overgeleverd. „Het getal dertien was in de tijd van de Babyloniërs al het getal van verwoesting. Ook is het getal niet deelbaar, behalve door zichzelf. Dat zorgde ook voor een bepaald wantrouwen.”
Waar het volksgeloof rond vrijdag vandaan komt, is ook lastig te duiden. „Jezus is op vrijdag gekruisigd, dus het is echt christelijk bijgeloof. Goede Vrijdag de dertiende zorgt dan ook voor nog meer ongeluk. In Engeland was vrijdag de dag waarop alle executies werden uitgevoerd. En het brengt op vrijdag ook ongeluk om iets nieuws te beginnen. Het is een dag om zaken af te ronden.”
Vroeger dachten mensen vooral dat vrijdag de dertiende een vroegtijdige dood, een natuurramp of een onfortuinlijke reis veroorzaakte. Nu heeft het volgens Strouken meer te maken met faalangst. „Mensen trouwen liever niet op vrijdag de dertiende. Ook vermijden ze sollicitaties of lezingen op die dag uit angst dat die zaken mislopen.”
Veel Nederlanders nemen volgens Strouken het zekere voor het onzekere op de ongeluksdag. „Ik heb ooit zelf eens op vrijdag de dertiende in een televisieprogramma gezegd dat ik niet geloof dat die dag ongeluk brengt. Dat was de dag dat ik mijn eerste auto-ongeluk had. Sindsdien roep ik het niet meer. Dat is zo met veel Nederlanders. Ze nemen het zekere voor het onzekere.”
Op internet gonzen tientallen verhalen over historische figuren die op vrijdag de dertiende het zekere voor het onzekere zouden hebben genomen. Zo zou Churchill nooit op vrijdag een veldslag beginnen, noteerde Columbus juist alle goede dingen die hem op die dag overkwamen en zag Napoleon op een vrijdag voor het laatst de Franse kust.
Om het noodlot af te wenden, gebruiken mensen op vrijdag de dertiende amuletten. Een handje van Fatima, een kruisje van Maria, een Turks oog, zwart koraal of een olifantje zouden van ongeluk geluk moeten maken.
Steeds meer Nederlanders zijn volgens het Centrum voor Volkscultuur bijgelovig. Strouken: „Nederlanders zeggen niet bijgelovig te zijn, maar zijn dat stiekem wel. Daarnaast komen in Nederland steeds meer mensen te wonen, voor wie bijgeloof een geaccepteerd onderdeel van hun cultuur is. Nederlanders nemen hun gewoontes ook over, door bijvoorbeeld een Turks oog te dragen.”
Voorlopig zijn de bijgelovigen weer even van het ongeluk af. De volgende vrijdag de dertiende valt in oktober.
Bron: Telegraaf