'Media maken zich verlengstuk van manipulatie'
Joris Luyendijk was in het verleden correspondent in het Midden-Oosten voor ander andere NRC Handelsblad en het NOS Journaal. In de zomer van dit jaar publiceerde hij het boek “Het zijn net mensen – beelden uit het Midden-Oosten” waarin hij vertelde dat de westerse media geen goed beeld neerzetten van de situatie in het Midden-Oosten. Wij spraken hem hierover.
- Vind je dat de Nederlandse bevolking wordt gepiepeld door de berichtgeving over het Midden-Oosten?
Ja, want de media maken zich een verlengstuk van manipulatie. Je moet daar open en eerlijk over zijn. Als je daar niets over zegt, dan worden de mensen gepiepeld.
- Waarom ben je weggegaan uit de regio? Op die manier had je toch zelf de dingen kunnen veranderen?
Dat klopt, maar ik had dit boek nooit kunnen schrijven als ik niet weg was gegaan. In de krant kon ik het verhaal niet vertellen en in het boek wel.
- Doen de bazen in de journalistiek iets met jouw kritiek?
Nee, dat idee krijg ik niet. De bazen hebben volgens mij geen zin in een fundamentele discussie. Er is eigenlijk helemaal niemand die gereageerd heeft.
- Waarom is dat denk je?
Geen enkele beroepsgroep gaat zichzelf in het openbaar bekritiseren. Als ik een kritisch boek schrijf over de ambtenarij dan zullen de ambtenaren daar niet voor het hele publiek over discussiëren. De journalistiek was er dan wel opgesprongen, maar de journalistiek doet dat niet bij zichzelf.
- Hoe reageren de anderen in de journalistiek?
Ik hoor regelmatig journalisten die hetzelfde probleem hadden. Misschien kunnen we er wat opener over zijn en bij het Journaal zijn al kleine veranderingen doorgevoerd. Als ze een hoge Israëlische functionaris spreken dan vertellen ze erbij dat Israël bezig is met een persoffensief.
- In jouw boek zeg je dat je jewel eens machteloos voelde. Op welke momenten?
Bijvoorbeeld als de televisiestations weer eens stenengooiers uitzonden, terwijl die vaak een toneelstukje opvoeren. Het gevoel viel overigens wel mee en het was ook snel weer over omdat er dan weer nieuwe dingen gebeurden.
- Je hebt Zomergasten gepresenteerd voor de VPRO en daarin was Leon de Winter te gast. Je viel hem aan omdat hij Midden-Oosten specialist zegt te zijn terwijl hij er 20 jaar niet is geweest. Vindt u zijn beeld ook verkeerd?
Het interesseerde me vooral waarom hij er niet heenging. Zijn beeld is niet volledig.
- Ga je ooit weer terug naar het Midden-Oosten als verslaggever?
Nee, ik wil de kans geven aan jonge talenten. [JS/Radio.NL]