Realisering VN-ideaal.
In de strijd voor de betere wereld kiest Europa zowel voor economische confrontatie met Rusland, als reactie op de Russische invasie in Oost-Oekraïne, als voor militaire confrontatie met IS, als reactie op de door Jihadisten gepleegde gruwelijkheden. Alleszins begrijpelijk, maar de betere wereld zullen die goedbedoelde confrontaties niet dichterbij brengen.
Voortrekkersrol Nederland.
Zo langzamerhand wordt immers duidelijk dat de maatschappelijke vertaling van het universele vredesideaal - waar de VN symbool voor staat - nooit van de grond zal kunnen(!) komen via de weg van militaire en economische confrontatie. De twee zijden van de monsterlijke medaille die oorlog heet. Alleen het middel verschilt, maar het blijft oorlog. Met als resultaat een wereld die met de dag onleefbaarder en onrechtvaardiger wordt. Zowel letterlijk, door afbraak van het milieu, als figuurlijk, door toenemende wetteloosheid.
Als antwoord daarop wordt het tijd dat deze realiteit niet alleen wordt ingezien, maar dat er ook naar gehandeld wordt. De VN is daarvoor de aangewezen instantie. Voor het bewijs daarvan zou Nederland in de wereld het voortouw kunnen nemen. En wel bij monde van premier Rutte, als hij later deze maand tijdens de 69e zitting van de Algemene Vergadering (AV) van de Verenigde Naties in New York, namens Nederland zijn zegje doet voor het alziende oog van allerhande tv-camera's.
Gaia-hypothese.
Een toespraak waarin Rutte de 193 leden van de AV zou kunnen wijzen op het feit dat we in een mondialiserende tijd leven, met als consequentie: “Het mondiaal (in VN-verband) aanpakken van de grensoverschrijdende problemen van onze tijd”. In feite geeft Rutte daarmee aan dat alle VN-leden - los van nationaliteit, levensbeschouwelijke gezindte en/of politieke gezindheid - tot elkaar veroordeeld zijn wat het oplossen van de gemeenschappelijke wereldproblemen betreft.
Om die veroordeling handen en voeten te geven is allereerst een wereldwijd aanvaardbare levensopvatting nodig die op plausibele wijze wetenschappelijk te onderbouwen is, dus wel beschouwd nergens enig verzet oproept. Religieus noch ideologisch. Daarvoor leent zich de gaia-hypothese. De gedachte van onze aarde als één groot oerorganisme. Een levende giga-eenheid, die zich door de tijd heen heeft ontwikkeld tot zijn huidige status. De mens staat daar niet boven, als ware hij de maker/schepper ervan, maar is daar een onlosmakelijk deeltje van. Daaruit volgt dat wij, als mensheid, gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de instandhouding van die levende totaliteit. Niet alleen in het belang van onszelf, maar in het bijzonder in dat van onze eerste zorg: “Ons nageslacht”.
Artikel 109 VN-Handvest.
Voor de beleidsmatige vertaling van die gezamenlijke mondiale verantwoordelijkheid zal vervolgens de VN rigoureus verbouwd moeten worden van een organisatie van regeringen die primair het nationaal of eigenbelang behartigt, tot een mondiaal beleidsorgaan met bovennationale bevoegdheden die primair staat voor het mondiaal of algemeen (levens-)belang. Niet alleen van de mens maar van al wat groeit en bloeit en ons altijd weer boeit.
Mocht een meerderheid van de 193 VN-lidstaten open staan voor de verstrekkende levensbeschouwelijke en maatschappelijke implicaties van de Gaia-hypothese en tevens brood zien in een fundamentele reorganisatie van onze volkerenorganisatie, dan moet deze haar beslag kunnen via een algemene VN-conferentie ter herziening van het Handvest, waartoe artikel 109 de mogelijkheid biedt. Officieel had die conferentie al in 1955! moeten plaatsvinden, maar door krachtig verzet daartegen van de kant van de toenmalige Sovjet-Unie is zij destijds uitgesteld 'tot een daartoe geschikt tijdstip'. Gezien de politieke patstelling waarin de wereld momenteel verkeert lijkt mij dat tijdstip aangebroken. Of daar gebruik van gemaakt zal worden hangt echter af van het antwoord op de vraag of de 193 VN-leden genegen zijn het langetermijnbelang dat vrede heet te laten prefereren boven nationale, partijpolitiek en financieel-economische kortetermijnbelangen.
Gezaghebbend wereldforum.
Mocht die genegenheid voor het 'algemeen belang' bij de meerderheid van de VN-leden aanwezig zijn, dan opent dat automatisch de weg voor de algemene VN-conferentie ter herziening van het Handvest, waar artikel 109 van spreekt. Met betrekking tot die broodnodige herziening van het VN-Handvest, moet gedacht worden aan de opheffing van de dictatoriale (vetorecht) Veiligheidsraad, met de gelijktijdige overheveling van zijn primaire verantwoordelijkheid, de handhaving van de internationale vrede en veiligheid, naar de Algemene Vergadering. Dit orgaan krijgt daardoor de kans uit te groeien van een ongeloofwaardige mondiale praatclub, tot een gezaghebbend (los van nationale, partijpolitieke en financieel-economische belangen opererend) wereldforum met bovennationale bevoegdheden. Een overkoepelend mondiaal beleidscentrum bemand door mondiaal denkende deskundigen die op basis van onze ongeëvenaarde know how op elk terrein en de alom onderschreven rechten van de mens een wereldbeleid van de grond weten te tillen waarmee de wereldproblemen en het daarmee gepaard gaande onrecht adequaat en duurzaam bestreden kunnen worden. Het beleid op nationaal niveau van elke VN-lidstaat, zal daar logischerwijs de afspiegeling van zijn.
Wereldvrede.
Mocht Rutte open staan voor bovenstaande bespiegeling en zich daar hard voor willen maken tijdens de komende AV van de VN, dan zou dat kunnen leiden tot een doorbraak in de overkoepelende strijd voor wereldvrede. Het gemeenschappelijk door aller volkeren en alle naties te bereiken ideaal (Preambule Universele Verklaring van de Rechten van de Mens). Een cruciale doorbraak die in feite inhoudt dat de VN, als vertegenwoordiger van de wereldbevolking, de leidende rol in de wereld overneemt van de VS, die primair Amerikaanse belangen behartigt. Redelijkerwijs gesproken is het aannemelijk te veronderstellen dat die overname bij Rusland noch bij de IS op onoverkomelijke bezwaren zal stuiten. Integendeel, er daarbij van uitgaande dat niet alleen de Russen en de Jihadisten maar heel de wereld ziek is van het tweeledige oorlogsgeweld en hunkert naar vrede. Het VN-ideaal, dat wij 'als mensheid' met elkaar zullen moeten waarmaken. De tijd is er rijp voor.