Panta rhei: alles stroomt en wat niet stroomt is geen leven

Alles vloeit en vervloeit, alles wordt en verwordt; onafgebroken en zonder einde gaat de eeuwige stroom van de verschijnselen voort. Elke voorstelling van stilstand en rust is bedrieglijk. Niets in de dingen is blijvend. Temidden van het eeuwig-vervloeiende zijn staan wij als mensen, die zich baden in een rivier en telkens ander water langs zich heen zien stromen; maar ook wij zijn niet blijvend, doch vervloeien met de dingen rondom ons.

Heraclitus

Herakleitos introduceerde panta rhei om aan te geven dat in de natuur alles in verandering is. We kunnen niet tweemaal in dezelfde rivier stappen, want deze stroomt, Hij dacht dat constante verandering of stroming het meest fundamentele kenmerk van de natuur was.

Een van de meest kenmerkende eigenschappen van het verschijnsel ''leven'' is dat het geen stilstand kent. Voortdurend is er beweging en verandering. Bewegingen die allesbehalve willekeurig of chaotisch, maar opgebouwd zijn uit een zeer groot aantal uiterst nauwkeurig verlopende cycli.

De omloopbanen van planeten en sterren, de bewegingen in het atoom, de bewegingen vaan licht en andere straling, van leven naar dood en van dood naar nieuw leven.

Ontelbare, elkaar kruisende en rakende lijnen van beweging, van stroming, alle in een groot samenhang. Alles stroomt.

Maar ondanks deze overrompelende aanwezigheid van wat misschien wel het meest essentieel is in het bestaan, zijn mensen door de eeuwen heen bezig met consolidatie, met tot stilstand willen brengen wat aan groei en beweging haar identiteit ontleent.

Tegenwoordig in onze cultuur hebben we een aantal natuurlijke processen om economische redenen als het ware stil gezet. We doen daarmee onrecht aan de natuur. Wat een mens bezit wenst hij te behouden, materieel of immaterieel, hoewel dat volkomen in strijd is met de uitgangspunten van het leven.





In dezelfde rivieren treden wij en treden wij niet, wij zijn en wij zijn niet...........

Wie zonder verdere voorzieningen een rivier afdamt krijgt onherroepelijk een overstroming. En wat is b.v. de woekering van kanker anders dan een overstroming van leven? en de behoefte aan geweld in de wereld, is ook dat niet een woekering, een overstromen van gefrustreerde en gestremde gevoelslevens? Wie op zoek gaat naar de zin van zijn bestaan en van het leven, staat dus voor de grote uitdaging van zelfverandering. Hij zal moeten constateren dat al zijn kennis en intellectuele vermogens, al zijn filosoferen en theoretiseren, tekortschieten. Iedereen die gestaan heeft of nog staat voor de duistere afgrond van het mysterie, weet dat het zo is. Dat zijn denkvermogen ontoereikend is en zijn wereldbeschouwing onjuist.Dat hij/zij in een stroom van tegenstrijdige emoties belandt en dat komt omdat wij ondanks al onze kennis onszelf niet kennen. Het gebrek aan zelfkennis resulteert in het feit dat de mens de wereld wilt veranderen maar zichzelf niet veranderd.Wanneer wij ons dit alles goed realiseren en tevens de huidige mensheid en het wereldgebeuren eerlijk en objectief bekijken, dan is de conclusie verbijsterend. Het resultaat van onze inspanningen op cultureel, religieus en politiek gebied is praktisch nihil! De inventieve en creatieve mens, die op gebieden, zoals de technologie, zo succesvol is, zou die, juist waar het zijn innerlijke vooruitgang betreft, en ondanks al onze inspanning jammerlijk falen? Het is bijna niet te geloven maar we lopen wel zo'n risico.

Juist op het gebied van de technologie heeft de mens een grote doorbraak geboekt. We zijn van het statische beeld van tijd en ruimte naar een dynamische beeld gekomen.Einstein toonde met zijn ‘relativiteitstheorie’ aan dat alle gebeurtenissen langer gaan als de snelheid van hun omgeving verandert. Vóór 1915 dacht men dat ruimte en tijd vaste gegevens waren, onafhankelijk van wat er gebeurde. Maar nu worden ruimte en tijd als dynamische grootheden beschouwd: als een planeet (of de mens) beweegt, of als er een kracht optreedt, wordt de kromming van de zogenaamde ruimtetijd veranderd. Omgekeerd kan de structuur van de ruimtetijd de manier van bewegen van je lichaam beïnvloeden. Deze ‘relativiteitstheorie’ van Einstein heeft het denken over ruimte en tijd wel veranderd.

Er is veel veranderd in de wereld, maar de mens is dezelfde gebleven. De essentiële innerlijke fouten die de wereld hebben geteisterd vanaf de jongste dag, zijn in grote lijnen blijven bestaan. Misschien zijn ze zelf groter geworden, dankzij de technologische veranderingen. Van die veel essentiëlere veranderingen, die van onszelf, is nog niet of nauwelijks sprake.Onze opvoeding, onderwijs en cultuur zijn echter star en bieden weinig mogelijkheden om jezelf te ontplooien als vrij individu.Het leven is beweging maar alle bewegingen of mensen en ideologieën die de individuele mens trachten ondergeschikt te maken aan groep of massa, belemmeren de mens in zijn innerlijke weg naar zelfkennis, zelfontplooiing en zelfverandering. Gelukkig zijn wij niet gedoemd om het spoor te volgen maar kunnen als vrij mensen van richting veranderen of zelfs een totale innerlijke omkeer beleven.

De mens is de maat van alle dingen



Zo zei Protagoras

'De mens is de maat van alle dingen, van wat is dat het is, van wat niet is dat het niet is'. 'Mens' staat hier voor de individuele mens, waarbij overigens deze individualiteit kenmerkend is voor alle mensen; er is geen absolute waarheid of zekerheid, omdat alles is zoals het je voorkomt: Maar daal af, keer in jezelf, zonder vooroordeel, open nieuwsgierig en behoedzaam. Begin met het afpellen van de ui, laag voor laag. Ga op innerlijke reis en richt je schreden naar binnen. Maak je los van alle verhalen, meningen, kwalificaties, veroordelingen, ontkenningen en bevestigen. Er deugd niets van. Je bent nu de maatstaaf , alleen jouw eigen inzichten tellen en hebben waarden.

Wat is de werkelijkheid? Ben ik degene die bepaald wat er in mijn leven gebeurd en creëer ik mijn werkelijkheid of ben ik als een blad in de wint?
Deze vragen zijn verbonden met begrippen zoals; karma, attitudes, persoonlijke verantwoordelijkheid, slachtofferschap en macht.
Iedere gedachte, iedere handeling is energie, energie in beweging. Bij iedere gedachte en bij iedere handeling zet je dus iets in beweging.
Zo is iedereen, niemand uitgezonderd, voortdurend bezig zichzelf en zijn wereld aan het scheppen met de levensenergie die door ons lichaam stroomt.
Wat creëer je? Hoe creëer je het? Het is ieders vrije wil om dit zelf te bepalen.
Wat is jouw doel in deze wereld? Pas als je een bepaald doel voor ogen hebt dan wordt je denken een gericht handelen. Je gaat je gedachte- energie een richting geven.
Bij je streven naar dit doel maak je van moment tot moment gebruik van je creativiteit om het beeld dat je van jezelf voor ogen hebt vorm te geven.
Het boeiende is:je richt je hierbij niet voor,zij,of achterwaarts. Gedachte energie beweegt zich naar boven naar de kosmos en wordt in het energieveld een energiestroom die vorm geeft aan die wens, en in de loop van tijd wordt die wens, wanneer het in je eigen bestemmingsplan past, zichtbaar en concreet. Jouw doel waarop je gericht had. En dan komt het moment waarop jij daar zelf aan kunt gaan werken!

Schep jezelf

Wij mensen moeten zelf ons leven vorm gaan geven en niet verwachten dat er hulp van buitenaf komt.Wie op zoek gaat naar de zin van zijn bestaan en zijn eigen koers wilt bepalen, staat dus voor de noodzaak van zelfverandering. De vraag of verandering mogelijk is, niet juist. De vraag is niet of verandering mogelijk is, of wij kunnen, maar de vraag is of wij verandering willen.
We creëren iedere dag onze eigen werkelijkheid, hoewel we dat moeilijk kunnen accepteren en bij tegenslag graag de schuld aan iemand anders geven en zeggen "Dit is me overkomen. Het is niet eerlijk en ik heb het niet verdiend".
Wat in deze uitspraak wordt gesuggereerd is dat de oorzaak van al je problemen buiten jezelf liggen: Het is het systeem; het is het karma; het zijn mijn ouders"
Jezelf als slachtoffer zien is wellicht de sterkste afwezig van het feit dat we onze werkelijkheid creëren.
Zoals wij onze werkelijkheid creëren, zo creëren we ook onszelf door onze gedachten en oude overtuigingen. Als we onze negatieve meningen over anderen en onszelf veranderen in positieve en onszelf zien als creatieve scheppende wezens die stoffelijke ervaringen creëren, dan beginnen we deze wereld waarin we leven heel anders te zien en ervaren.
Om eraan toe te voegen: ''De mens is de schepper van zijn eigen lotsbestemming''!

Zelfvertrouwen

Tijdens de laatste maand van zijn leven onderwees de Boeddha altijd: ''Neem je toevlucht tot jezelf, niet tot iets anders. In jou bevinden zich alle waarheden. Ga niet op zoek naar dingen die ver weg zijn. Alles bevindt zich in je hart''.

Een van de voorwaarden om jezelf te scheppen als zelfstandig wezen, is zelfvertrouwen. De door opvoeding, onderwijs en cultuur gevormde persoonlijkheid bestaat uit een groot aantal facetten en elementen van uiteenlopende aard: kennis, gewoontes, specifieke aanpassingen, angst en onzekerheden. Zelfvertrouwen is een belangrijk bindmiddel van de delen waaruit onze persoonlijkheid bestaat en om de transformatiekrachten in ons binnenste te versterken.Je eigen innerlijk transformatiebronnen zijn de echte enige stromende krachten en ze zijn in voortdurend beweging en zo onmetelijk als de oceaan. Zelfvertrouwen is ook overgave aan deze krachtcentrales van stromende energie in jezelf. Laat je je meevoeren door deze zo prachtige vrij stromende rivier want dat is de enige weg om de oever van vrijheid te bereiken.



Panta rhei: alles stroomt en wat niet stroomt is geen leven..............

literatuur: Dyonisius de Aeropagiet