Afschaffing Zwarte Piet een must/Zwarte Piet als racistisch fenomeen

Ma 21 Oktober 2013 02:39 | Astrid Essed | 4722 keer bekeken | 0 reacties | 0 x aanbevolen | Artikel voorlezen

 AFSCHAFFING ZWARTE PIET EEN MUST/ZWARTE PIET ALS RACISTISCH FENOMEEN


ZIE OOK

 
''Want al ben ik zwart als roet, 'k meen het toch goed''
 
Zin uit Sinterklaasliedje ''Daar wordt aan de deur geklopt'' [1]
 
Sinds 1850 tot op heden voltrekt zich in de Nederlanden het volgende ritueel:
Goedheiligman ''Sint Nicolaas'' [de huidige Sinterklaas] houdt in het najaar een Intocht
in Nederland, na met de Stoomboot uit Spanje gekomen te zijn.
Vanaf zijn komst in Nederland kunnen kinderen ''de schoen'' zetten, waarin Sints knecht,
Zwarte Piet [2], kleine presentjes legt, na via de schoorsteen binnengekomen te zijn.
 
De Sint beloont en straft.
Wanneer kinderen zoet geweest zijn, krijgen zij op 5 december [de verjaardag van de Goedheiligman]
van Sinterklaas cadeautjes, wanneer zij stout geweest zijn, krijgen ze er van Zwarte Piet met de roe van langs, zoals 
in een Sinterklaasliedje wordt bezongen [3]
Zwarte Piet ''pakt'' niet alleen stoute kinderen met de roe, hij kan ze ook in de zak stoppen en meenemen
naar Spanje [waar Sinterklaas zijn domicilie heeft]
Het is mogelijk, dat deze roe straffen in de negentiende eeuw daadwerkelijk zijn uitgevoerd, zeker 
na de Tweede Wereldoorlog is dit uit de tijd.
 
Toch is ''Zwarte Piet'' jarenlang een intimiderende figuur geweest.
Er is mij een geval bekend van een meisje, dat zo bang was voor de ''Zwarte Piet, die de kinderen 
in de zak meenam naar Spanje'', dat aan
de ouders werd aangeraden, maar snel te vertellen, dat het ''maar een verzinsel'' was
Dit speelde in de vijftiger jaren, toen fantasie, sprookjes en nachtmerries voor kinderen
langer reeel waren dan in dit no nonsense Facebook tijdperk en kinderen daadwerkelijk 
''geloofden in Sinterklaas''
 
Dat brengt mij op een van de eigenschappen van Zwarte Piet, een straffer, een intimiderende
figuur.
Daarnaast was Zwarte Piet [als knecht] duidelijk ondergeschikt aan Sinterklaas en bepaald
geen Einstein.
Anders gezegd: Hij had het buskruit niet uitgevonden.
In de loop der jaren is Zwarte Piet van ''straffende knecht'' opgeschoven naar een meer
lollig en gezellig figuur,
Maar zijn gebrek aan intelligentie bleef.
 
Zo te zien lijkt het Sinterklaasfeest ''Zwarte Pietstijl''  een tikje oubollig, gezellig en
onschuldig te zijn.
Maar dat is slechts schijn, omdat de ondergeschikte rol van Zwarte Piet, zijn angstaanjagendheid
[al is dat nu minder geworden], en vooral ook zijn ''domheid'' niet alleen worden geassocieerd
met zijn afkomst [het zwart zijn], wat op zich al racistisch is, maar ook vernederende en onaangename gevolgen heeft
voor niet westerse allochtonen van ''zwarte'' komaf, vooral Surinamers en Antillianen
 
ZWARTE PIET/ASSOCIATIE MET MINDERWAARDIG, ONDERDANIG EN DOMMIG
 
Zwarte Piet deed zijn intrede als knecht van de Goedheiligman in 1850 
in het boek van onderwijzer Jan Schenkman ''Sint Nicolaas en zijn Knecht'' [4],
in een tijd,  toen
slavernij,  kolonialisme en de vermeende ''superioriteit'' van blanken over zwarten
gemeengoed waren.
 
Zijn ondergeschikte en dommige rol was dan ook voorspelbaar.
Het boeman karakter [wat later overging in de ''gezellige ''Zwarte Piet'']
paste  in het autoritaire tijdsbeeld van toen [children should listen, want anders.....], maar hing ook
samen
met de associatie van zwarte mensen [naast ''minderwaardig''] met eng, gevaarlijk  en onbekend.
Een beeld, dat met de Pieterbaasknecht cultus werd geactiveerd [5]
 
Het werd al gekker en gekker:
 
Zwarte Piet werd naast onderdanig [onacceptabel] niet alleen een ''komisch figuur'' [waar nog mee
te leven zou zijn], maar kreeg kroeshaar, sprak een krom Nederlands taaltje [vaak vergezeld van een namaak
Surinaams accent]  en werd steeds duidelijker een dommige
en dwaze figuur [6]
 
De ondergeschikte rol van Zwarte Piet werd treffend verwoord door mevrouw C.M. Grunbauer, 
een Nederlandse anti Zwarte Piet activiste van het eerste uur [jaren zestig] [7], die een Witte
Pietenplan lanceerde:

''Graag zou ik de Zwarte Pieten veranderd zien in Witte Pieten. 
Terwijl de slavernij al meer dan een eeuw is afgeschaft, blijven wij maar doorsukkelen
met de oude traditie de neger als slaaf voor te stellen (....) 
De Machtige Blanke Meester zit op zijn schimmel of op zijn troon.
Piet moet lopen of zware zakken sjouwen en hij mag naast de troon op een
krukje zitten aan de voeten van zijn baas'' [8]
 
Ook stelde zij de ''domheid'' van Zwarte Piet aan de kaak door haar verbazing erover uit te
spreken, dat zowel Sinterklaas als de Pieterbazen [het was allang niet meer een knecht] al
zolang ieder jaar naar Nederland komen, terwijl Sinterklaas ''vloeiend Nederlands'' spreekt
ende  Pieterbaas maar krom en slecht Nederlands blijft praten [9]
 
ZWARTE PIET/IMPACT OP ZWARTE ALLOCHTONEN
 
Plat racisme zoals dat van de PVV van G Wilders is gemakkelijk te herkennen en te ontmaskeren [10].
Moeilijker wordt dat, wanneer het is verhuld in een ''gezellig'' en onschuldig lijkend kinderfeest, 
waaromheen verweven het sprookje van Sinterklaas
[vol verwachting klopt ons hart, Intocht Sinterklaas, het zetten van de schoen, Goedheiligmans tocht
per schimmel over de daken, Piet die door de schoorsteen klimt, mte op het eind, cadeautjes als beloning]
Er lijkt immers ''niets kwaads' mee bedoeld te worden [een van de argumenten van de Zwarte Piet verdedigers]
en alle kinderen, ongeacht afkomst, delen in de vreugde van het ontvangen van de cadeautjes en de veronderstelde
''voorpret''
 
En daar wringt nu juist de voor de Schoorsteen neergezette schoen, want lang niet voor iedereen is 
die voorpret en het Heerlijke Avondje even vanzelfsprekend.
Probleem is namelijk, dat wanneer iets racistisch van aard is [hier het neerzetten van de steeds meer tot
een heuse zwarte man getransformeerde ''Zwarte Piet'' als angstaanjagend, dom en dwaas grappig] het zijn
maatschappelijke weerslag heeft in het werkelijke leven.
 
Kortom:
Racisme, hoe onschuldig verpakt ook, maakt altijd slachtoffers.
Die zijn van meet af aan gevallen onder zwarte allochtone kinderen, die ''goedmoedig'' en soms
ronduit kwaadaardig, in de Sinterklaasperiode voor ''Zwarte Piet'' werden uitgemaakt.
Of het nu direct racistisch bedoeld was of gewoon dommig gedrag was, doet niet ter zake.
Het was [en is, want het gebeurt nog steeds] kwetsend, een groep kinderen werd[wordt]  vanwege hun afkomst
uitgesloten van de ''algemene Feestvreugde'' en bewaarde daaraan vaak nare herinneringen [11]
 
Het doorgedrongen racisme vertaalt zich echter nog het duidelijkst erin, dat ook volwassenen niet incidenteel,
maar regelmatig mikpunt werden en nog worden van Zwarte piet racisme.
Het overkwam de moeder van Quincy Gario [12], de in 2011 op gewelddadige wijze gearresteerde Zwarte Piet
activist [13].
In een column verhaalt hij, dat de discriminerende bejegening van zijn moeder de reden is, waardoor hij
actief geworden is [14]
Ook zijn er voorbeelden te over van andere volwassenen, die mikpunt werden van domme of openlijk
racistische Zwarte Piet ''grappen'' [15]
 
Uit een recente peiling door het Bureau Onderzoek en Statistiek [gedaan in opdracht van de Gemeente
Amsterdam] blijkt, dat 25 procent van de Amsterdammers van Surunaamse afkomst en 18 procent
van de Antilliaanse Amsterdammers zich door het Zwarte Piet gebeuren gediscrimineerd voelt [16]
 
TRADITIE
 
Hoe diep die Sinterklaastraditie  zit en deels de heftige reacties [minus de racistische, waarvoor nooit een
excuus is] verklaart, blijkt wel uit een schilderij van de beroemde schilder Jan Steen, waarop het ''wie zoet is krijgt 
lekkers'' principe wel duidelijk naar voren gebracht wordt.
Zie afbeelding [17] waarop trouwens Zwarte Piet [actief sinds om en nabij 1850] nog niet ten 
tonele is verschenen.
Uit bronnen blijkt, dat het Sinterklaasfeest teruggaat naar de 13 eeuw,
waar het aanvankelijk in de Kerk werd gevierd [18] 
 
En doortrekkend naar deze tijd is Sinterklaas/Zwarte Piet nog zo maatschappelijk doortrokken,
dat de Goedheiligman met knechten Zwarte Piet wordt ontvangen door de burgemeester van Amsterdam [onder andere] en
een bezoekje brengt aan de kinderen van Kamerambtenaren in de Tweede Kamer. [19]
 
Uit een Trouw artikel waarin verhaald wordt over van een stupide mededeling [zogenaamd ''ludiek] van ex Tweede 
Kamervoorzitter G Verbeet, dat het personeel een zoektocht is begonnen naar de zetel van Sinterklaas [20], blijkt,
dat Sinterklaas de Tweede Kamerleden in het verleden ook bezocht, maar [grappig detail] is afgehaakt vanwege
de vrees voor een ''te kritische Sint'' [21]
 
 
 
 
DE ANTI ZWARTE PIET STRIJD
 
 
Teken van de kentering der tijden was het afrekenen met het boeman idee van Zwarte Piet door
TV Sinterklaas Adri van Oirschot, die ostentatief ''de zak voor stoute kinderen'' in zee gooide 
en de roe afschafte. [22]
Dat paste in het anti autoritaire karakter van de jaren zestig
Interessant in het kader van de zwarte Pieten beeldvorming was, dat van Oirschot zijn Pieten
verbood, krom te praten [23]
Meer principieel was het anti Zwartenpietenverzet van de mij eerste 
bekende Nederlandse anti Zwarte Piet activiste, de in dit artikel eerder genoemde
 mevrouw M.C, Grunbauer, die  haar tijd ver vooruit was door haar al in 1968 geuit verzet tegen het
 racistische karakter van de figuur van Zwarte Piet.
Ze introduceerde haar ''Witte Pieten'' plan  [24]
Op dat moment vond ze weinig bijval, maar de toon van verzet was gezet.
In de zeventiger jaren was er vanuit Nederlandse links-progressieve hoek wel
 verzet tegen het Zwarte piet karakter, maar dat bleef incidenteel [25]

Nieuw elan kreeg het Zwarte Piet verzet eerst vanaf de komst van 
 grote groepen Surinamers en Antillianen naar Nederland in de zeventiger jaren.
Vooral jongeren waren daarin actief
In 1981 vroeg de Solidariteis Beweging Suriname in Utrecht aandacht vooe het
discriminerende aspect Zwarte Piet door een Sinterklaasviering zonder
Zwarte Piet te promoten.
Affiches werden verspreid met de slogan ''Stop geen zwarte knecht in uw
Sinterklaaspakket'' [26]
 
Andere anti Zwarte Piet bewegingen waren de Beweging Surinaams Links ende actiegroep  ''Racisme is overal-stop waar je het tegenkomt''.
In 1988 verscheen van de hand van Rahina Hassankhan [actief Surinaamse Vrouwenbeweging en
bestuurslid van de Landelijke Beweging Surinamers in Nederland] de publicatie ''Al is hij zo zwart als roet'' [27]

Demonstratie tegen Pieterbaas


In 1996 werd op initiatief van actiecomite ''Zwarte Piet=Zwart Verdriet'' een anti Zwarte Piet demonstratie
in Amsterdam  Zuid-Oost gehouden.
Historisch, want dit was voor het eerst sinds de komst van Pieterbaas naar de Nederlanden. [28]
 
Dan waren er in 2000 nog actiegroepen als het Comite Pressie Omhoog, dat dreigde met ''hardere acties'' [29]
en het Comite ''Piet op de zwarte lijst''
 
LINKSE SOLIDARITEIT IN STRIJD TEGEN ZWARTE PIET
 
Links-progressieve groeperingen hadden op anti racistische gronden 
bezwaren tegen het karakter van Pieterbaas, maar verleenden daaraan vaak weinig
prioriteit, met uitzondering van de Fabel van de Illegaal [Doorbraak], dat jarenlang en
tot op heden actief is geweest in de anti Zwarte Piet strijd. [30]
Daarover later meer 
 
ONGEGRIP BIJ ''WITTE'' NEDERLANDERS/ZWARTE PIET IN HET
BUITENLAND
 
Ondanks actiegroepen, boeken, brochures, affiches en persoonlijke verhalen
van gediscrimineerde/gekwetste Surinamers en Antillianen is het onbegrip
van de meeste ''witte'' [vanaf nu autochtoon genoemd] Nederlanders voor de gekwetste
zwarte gevoelens groot gebleven  [31]
Dit overkwam zangeres en actrice  Gerda Havertong in februari 2003 bij 
een televisiestudio waar ze zou deelnemen aan opnames voor een quizz.
Op het moment dat ze binnenkwam, werd ''Zie ginds komt de stoomboot'' gespeeld
Toen ze zich daarover verontwaardigd toonde, bleek het publiek daarvoor geen begrip te hebben [32]
 
Wie zich actief verzet tegen Pieterbaas kan rekenen op hysterische en vaak ronduit racistische reacties 
[33]
Daarop kom ik terug
 
Pieterbaas mag dan wel voor veel autochtone Nederlanders onaantastbaar zijn, in 
het buitenland echter vindt men hem maar een rare kwant en een archaisch overblijfsel
uit slavernij en kolonialistische traditie.
Terecht wordt ''Black Pete'' in internationale media en critici 
afgeschilderd als ''a racist relic'' [34] en ''a slave'' [35]
Golliwog, het Britse broertje van Pieterbaas, is in Groot Brittannie wegens belediging en stigmatisering
allang not done [36]
 
Zo werden in 2007 Golliwog poppen door de politie verwijderd uit een etalage in Wrightington,
omdat ze als beledigend werden beschouwd [37]
Hoef je hier met Zwarte Piet niet mee aan te komen.
 
LINKSE SOLIDARITEIT MET ZWARTE PIET PROTEST
DE HYSTERIE/HET RACISME
 
 
Zoals ik al schreef was de Fabel van de Illegaal [Doorbraak] een van de weinige
links-progressieve groepen, die daadwerkelijk de anti Zwarte Piet strijd steunde. [38]
Onder het motto ''Read the masks. Tradition is not given, organiseerde Doorbraak, Untold en
de kunstenaressen Petra Bauer en Annette Kraus in 2008 een protestmars tegen het racistische fenomeen van Zwarte Piet.
Hieraan verleende het Abbemuseum in Eindhoven medewerking [39]
Dat hebben ze geweten.
Er kwam op het initiatief zo'n stortvloed van racistische scheldkannonades [40], dat het 
protest moest worden afgelast [41]
Jaja, anno 2013, vanwege de niet bestaande figuur van ''Zwarte Piet''
Wie protesteert tegen Pieterbaas kan een diarrhee aan heftige reacties verwachten, zowel
van bekrompen traditionalisten als racistische individuen en hun politieke aanhang.
 
 
 
ZWARTE PIET PROTEST NIET MEER TE NEGEREN/DE STRIJD VAN QUINCY GARIO
 
 
Dat overkwam Quincy Gario, die met een groepje activisten protesteerde
tegen het Zwarte Piet racisme bij de intocht van de Sint in Dordrecht in 2011.
Hij kreeg niet alleen te maken met een hardhandige politiearrestatie [42], maar werd
mikpunt van een racistische scheldkannonade, die zijn weerga niet kende, vooral na zijn
optreden bij Pauw en Witteman. [43]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
VAN HYSTERIE/IDIOTIE NAAR ARGUMENTEN
RACISME OF ''ONSCHULDIG KINDERFEEST''
 
Er barstte tussen voor en tegenstanders van Pieterbaas een discussie los, die
maniakale vormen aannam.
Er circuleerden petities ''Zwarte Piet moet blijven'' [44], de bij de racistische hausse garen
spinnende extreem-rechtse PVV[45]  stelde heuse Kamervragen [46] over de juridische strijd
van Quincy Gario om de Sinterklaasoptocht zonder Zwarte Pieten doorgang te doen vinden [47].
minister Bussemaker [aan wie de PVV vragen gericht waren] stelde weer dat dit geen Rijksaangelegenheid
was [48] en zelfs premier Rutte deed een [onzinnige] duit in het zakje door met de innoverende verklaring
te komen ''niets te kunnen veranderen aan het feit, dat Zwarte Piet zwart is'' [49]
Het lijkt wel, alsof Pieterbaas, die zijn wortels heeft in kolonialisme en bekrompenheid
een zaak van Nationaal Belang is.
Nu nog wachten, of de Koning er volgend jaar in de Troonrede aandacht aan besteedt.
 
 
Racisme of onschuldig kinderfeest
 
De verdedigers van Zwarte Piet voeren [soms alle tegelijk, dan weer deelargumenten] een 
aantal argumenten aan ter verdediging van hun Pieterbaas.
Het is een ''traditie'' waaraan niet getornd mag worden, het is ''maar een onschuldig
kinderfeest, dat wordt gepolitiseerd'' en ''allemaal niet kwaad bedoeld'', het behoort
tot de ''Nederlandse cultuur'' en Piet is geen ''zwarte slaaf'' [of gewoon ''zwarte man''], maar is
zwart door het klimmen door de schoorsteen.
 
Traditie
Een traditie wordt gevormd en is de som van sociaal-maatschappelijke omstandigheden.
Die waren in 1850 het praktisch door iedereen geaccepteerde kolonialisme en
de ''superioriteit'' van de blanke westerlingen over de ''zwarte'' [of gekleurde] gekoloniseerde
of deels nog tot slaaf gemaakte volkeren [slavernij is in Nederland in 1863 afgeschaft]
Nu echter zijn al die aannames van toen niet alleen verworpen op moreel gebied,
maar ook strafbaar [slavernij is een misdaad tegen de menselijkheid/Racisme is strafbaar]
Een traditie is bovendien geen ''heilig huisje'', maar als het een foute traditie is, dient die
te verdwijnen
 
Onschuldig Kinderfeest
Een kinderfeest, waarbij een bepaalde groep kinderen wordt gestigmatiseerd en uitgescholden,
is niet onschuldig, maar weerzinwekkend
 
Het is allemaal niet zo kwaad bedoeld
Dat geldt mogelijk voor een redelijk grote groep mensen, maar is niet de issue hier
Als feesten, afbeeldingen, voorstellingen anderen ernstig kwetsen, hoort daarvoor in een
beschaafde samenleving geen ruimte voor te zijn
En de figuur van Zwarte Piet IS kwetsend voor duizenden allochtonen
 
Behorend tot ''de Nederlandse cultuur''
Ten eerste is de Nederlandse cultuur geen monolitisch begrip, maar is steeds aan
veranderingen onderhevig.
Ten tweede sluit je door het toelaten van Pieterbaas, die evident als minderwaardig
wordt afgeschilderd, niet westerse allochtonen, die last ondervinden van het
Zwarte Piet gebeuren, als volwaardige burgers uit.
De term Nederlandse cultuur wordt dan gebruikt als zijnde de cultuur van blanke aautochtonen,
die anderen uitsluit
Het is geen toeval, dat de racistische PVV zich in haar Kamervragen bedient van die
terminologie ''Nederlandse cultuur'' [50]
 
Zwart door het klimmen door een schoorsteen
Te ridicuul voor woorden, omdat er geen ''zwarte vegen'' op het gezicht zitten, maar het
hele gezicht volkomen zwart is
En krijg je door het klimmen door de schoorsteen ook dikke lippen,
kroeshaar en een eigenaardig taaltje?
Onzin dus
 
 
Het beste bewijs van de racistische kant van het zwarte Piet gebeuren is nog wel de argumentatie
van sommige voorstanders van Zwarte Piet [behoud van de Nederlandse cultruur] en dan vooral
de heftige racistische scheldpartijen tegen iedereen, die het waagt, Pieterbaas te bekritiseren.
 
Maar het verzet tegen Zwarte Piet groeit, niet alleen meer in kringen van allochtonen
[van wie het verzet in het verleden voornamelijk kwam] [51], maar ook onder
die groep autochtonen, die zich vroeger weinig tot geen vragen stelden bij Zwarte Piet [52]
En dat is verheugend.
 
EPILOOG
 
Het Zwarte Piet taboe is doorbroken
De door Zwarte Piet activist Quincy Gario geentameerde hoorzitting [waarin 
21 mensen bezwaren aantekenden] tegen
het verschijnsel Zwarte Pieterbaas bij de intocht van de Goedheiligman
heeft plaatsgehad. [53]
Een keiharde schop tegen een tot dusver vanzelfsprekende traditie
met een racistisch luchtje.
Een voorzichtige opening van de kant van de bestuurders is gedaan:
De woordvoerder van de burgemeester merkt op
''Aan de traditie kunnen we niet zoveel veranderen, maar we willen kijken
naar de toekomst'' [54] en de burgemeester gaat in gesprek met
voor en tegenstanders van Zwarte Piet [55]
 
Aarzelend, maar wel een begin van de erkenning van de gekwetste gevoelens
van de ''zwarte'' en ''gekleurde'' allochtonen
Tenminste wil men in overweging nemen, dat om Pieterbaas een kwalijk
luchtje hangt.
Dat van racisme
 
De racistische bagger die ieder, die zich tegen het Zwarte Pietisme verzet, over
zich heen krijgt, bevestigt alleen maar het racistische karakter van dit gebeuren.
 
Het verhaal gaat, dat ieder jaar de Goedheiligman  uit Spanje naar
Nederland komt met cadeautjes voor zoete  kinderen.
Ook stoute kinderen krijgen een presentje [en waarschuwing], mits ze beterschap beloven.
Hij brengt warmte en gezelligheid en heeft nog nooit van ''wit'' of ''zwart'' gehoord.
 
Hij komt alleen, zonder  zwarte knecht
Om te laten zien, dat hij er echt voor iedereen is
 
Pas dan is het echt Sint Nicolaasfeest
 
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
 
 
 
 
 
 
 
 
 
[1]
 
DAAR WORDT AAN DE DEUR GEKLOPT
 
 
 
[2]
 
 
WIKIPEDIA
ZWARTE PIET
 
 
 
[3]
 
''Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe''
 
ZIE GINDS KOMT DE STOOMBOOT
 
 
 
[4]
 
 
WIKIPEDIA
ZWARTE PIET
 
 
 
[5]
 
''Die  negatievere  kijk  op
donkergekleurde mensen begint vanaf diezelfde jaren 1860 zichtbaar te worden ook in
de  plaatjes  van  Zwarte  Piet.  Hij  wordt  steeds  angstaanjagender  en  schept  er  een zichtbaar  genoegen  in
 om  kinderen  te 
 bestraffen.''
 
 
 
JAN HELSLOOT
NAAR EEN AFSCHEID VAN ZWARTE PIET
 
Lezing op de bijeenkomst van het Sint Nicolaas Genootschap
in Montfoort, 31 maart 2012
 
 
[6]
 
'' “Na de oorlog ging Zwarte Piet onbeholpen praten en kreeg hij kroeshaar met dikke lippen. Dat kan best met het koloniale verleden te maken hebben. In de hoofden van mensen is de knechtenrol meer voor zwarten dan voor blanken.” Met andere woorden: volgens de historicus heeft de figuur Zwarte Piet na de Tweede Wereldoorlog nog een extra racistisch tintje gekregen.''

DOORBRAAK
ZWARTE PIET? AFSCHMINKEN!
14 DECEMBER 2009
 
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
[7]
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[8]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[9]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
[10]
 
NOS
ANNE FRANK STICHTING:
WILDERS EXTREEM-RECHTS
10 DECEMBER 2008
 
 
HET POLITIEKE GEDACHTEGOED VAN DE HEER WILDERS
ASTRID ESSED
APRIL 2007
 
 
 
 
MAROKKANENDEBAT IN NEDERLAND/NACHT DER SCHANDE/TWEEDE KAMER
LEGITIMEERT ALLOCHTONENHAAT
ASTRID ESSED
 
 
 
 
[11]
 
 
ZWARTE PIET EN ZWARTVERDRIET
PETER STORM
 
 
 
[12]
 
''Elk verhaal heeft een beginpunt en voor dit was dat het moment dat mijn moeder mij op een dag belde en vertelde dat een collega haar Zwarte Piet had genoemd. Zij was even naar buiten gegaan en toen ze binnekwam zei haar collega ten overstaan van aanwezige klanten: “We vroegen ons al af waar onze Zwarte Piet was en daar ben je dan.” 

ZWARTE PIET IS RACISME
12 NOVEMBER 2012

 
 
[13]
 
 
DOORBRAAK
KEIHARDE POLITIEREPRESSIE NA KRITIEK OP ZWARTE PIET RACISME
14 NOVEMBER 2011
 
 
POLITIE PAKT ACTIVISTEN OP BIJ INTOCHT SINT/SCHENDING VRIJE MENINGSUITING
ASTRID ESSED
 
 
 
[14]
 
''Elk verhaal heeft een beginpunt en voor dit was dat het moment dat mijn moeder mij op een dag belde en vertelde dat een collega haar Zwarte Piet had genoemd. Zij was even naar buiten gegaan en toen ze binnekwam zei haar collega ten overstaan van aanwezige klanten: “We vroegen ons al af waar onze Zwarte Piet was en daar ben je dan.” Onthutst, gekwetst en beledigd wist ze er geen raad mee. Na dit incident begon ik in mijn gedichten referenties naar de absurditeit en racisme van Zwarte Piet te stoppen. Het was mijn manier om op onverwachte momenten mensen te laten weten dat het niet langer zo kon in Nederland.''
 
ZWARTE PIET IS RACISME
12 NOVEMBER 2012

 
 
 
 
[15]
 
JUROFOON
DE ZAK KRIJGEN DOOR ZWARTE PIET GRAP
 
 
COMMENTAAR OP WEBSITE JUROFOON
 
 
 
 
Astrid Essed 01.12.11 4:12
 
ZWARTE PIET GRAP/
GEEN HUMOR OP DE WERKVLOER, MAAR GERINGSCHATTING EN DISCRIMINATIE
Geachte Redactie van Jurofoon
Ik citeer u ivm de Zwarte Piet case
Humor en werk gaan niet altijd samen. Zo leidde een opmerking op 5 december over Zwarte Piet tot een hoogoplopend arbeidsconflict eindigend in een ontslagzaak.
Einde uw citaat
In de eerste plaats:
Humor is alleen humor als iedereen erom kan lachen en niet groepen of individuen
op denigrerende wijze verbaal worden bejegend
Ik doel op bijv Joden/Marokkanen/Surinamers grappen en meer van dat soort
Dat komt op de werkvloer helaas maar al te vaak voor
Nu betr de Zwarte Piet opmerking
Wat u daarin kennelijk als humor of een grap beschouwt, is niet alleen onaangenaam
geweest voor de betrokken stewardess, maar ook denigrerend en beledigend
Nu mag iedereen over het fenomeem Zwarte Piet denken hoe hij/zij wil
Feit is, dat de Zwarte Piet traditie, hoe goedmoedig ook meestal bedoeld, is
ontstaan [wrsch begin 19 eeuw] in een tijd van aanstormend kolonialisme, waarbij
niet-westerse volkeren beschouwd werden als minderwaardig, zielig of dom
In die traditie is Zwarte Piet het knechtje van Sinterklaas geworden, die een raar
soort Nederlands spreekt [terwijl Sinterklaas perfect Nederlands spreekt] en dreigt
[vroeger werd hij vergezeld door de roede] met roede en een zak voor stoute kinderen
Ook in Sinterklaasliedjes komt het dedain naar voren
Ook al ben ik zwart als roet, ik meen het toch goed [Uit Daar wordt
aan de deur geklopt, hard geklopt, zacht geklopt]
Vooral Surinamers en Antillianen, zijn dan ook in de Sinterklaastijd
vaak slachtoffer van plagerijen, goedmoedig en soms minder goedmoedig
Hoe ieder daarmee individueel omgaat is punt 2, maar ik kan mij goed voorstellen, dat
De stewardess in kwestie dat bepaald niet kon waarderen
en terecht
Nota bene van een volwassene!
Kinderachtig en beledigend hoor
De rol van de KLM is helemaal beneden peil
Inderdaad een geval van blaming the victim
Terecht heeft de rechter de stewardess in het gelijk gesteld
Hoe diep ingeworteld nationalistische vooroordelen nog zijn blijkt trouwens
uit een recentelijke arrestatie in Dordrecht van mensen, die bij de intocht van Sinterklaas protesteerden tegen
Zwarte Piet
Niet alleen was deze arrestatie gewelddadig, de politie Dordrecht heeft kennelijk nog nooit
gehoord van vrijheid van meningsuiting of vrijheid van demonstratie
Humor op de werkvloer prima
Maar dan niet ten koste van anderen
Dat is laf, kinderachtig en in dit geval ook discriminerend
Vriendelijke groetenAstrid Essed




DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
JORGEN RAYMANN MENT ZICH IN DISCUSSIE: KWETSENDE TRADITIE
10 OCTOBER 2013
 
 
 
 
 
 
 
[16]
 
HET PAROOL
KWART SURINAAMSE AMSTERDAMMERS VOELT ZICH GEDISCRIMINEERD
DOOR ZWARTE PIET
 
28 FEBRUARI 2013
 
 
 
 
[17]
 
HET SINT NICOLAASFEEST
 
 
Het grappige van dit schilderij is dat de huilende jongen, die comform ''wie stout is
de roe'' een roe in zijn schoen gekregen heeft, door de grootmoeder wordt gewenkt, die
waarschijnlijk toch nog een presentje voor hem heeft
 
ZIE OOK
 
GESCHIEDENIS BELEVEN
EEN VERBODEN FEEST VASTGELEGD DOOR JAN STEEN
SUSANNE WIESNER
5 DECEMBER 2012
 
 
 
[18]
 
 
GESCHIEDENIS BELEVEN
EEN VERBODEN FEEST VASTGELEGD DOOR JAN STEEN
SUSANNE WIESNER
5 DECEMBER 2012
 
 
[19]
 
Veel klagers vinden het bezwaarlijk dat Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten elk jaar weer door de burgemeester worden ontvangen.

REPUBLIEK ALLOCHTONIE
ZWARTE PIET VEROORZAAKT TOENAME DISCRIMINATIE IN AMSTERDAM
3 JUNI 2012

 
AD
SINTERKLAAS BRENGT BEZOEKJE AAN TWEEDE KAMER
30 NOVEMBER 2011
 
 
 
 
[20]
 
 
 

TROUW
TWEEDE KAMER ZOEKT ZETEL SINTERKLAAS
2 DECEMBER 2008
 
 
 
[21]
 
''Nu is het parlementaire Sinterklaasfeest alleen nog voor kinderen van medewerkers en Kamerleden. De traditie om ook volwassen volksvertegenwoordigers bij de Goedheiligman te roepen is de laatste jaren weggezakt. Zodat de Kamerleden niet meer worden toegesproken door een kritische sint.''

TROUW
TWEEDE KAMER ZOEKT ZETEL SINTERKLAAS
2 DECEMBER 2008
 
 
 
 
[22]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[23]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[24]
 
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[25]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[26]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
 
JOHN HELSLOOT
 
 
 
 
[27]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[28]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
 
[29]
 
''Het is niet verwonderlijk, dat ook de volgende jaren weer nieuwe actiecomites van zich lieten horen,
zoals in 2000 de Organisatie Pressie Omhoog, die zelfs dreigde het Sinterklaasfeest dusdanig [te] verstoren
dat de voortgang daarvan niet mogelijk zal zijn''.................
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
 
[30]
 
 
FABEL VAN DE ILLEGAAL [DOORBRAAK]
DEBAT OVER ZWARTE PIET RACISME OPENGEBROKEN
NAJAAR 2008
 
 
 
DOORBRAAK
ZWARTE PIET IS SOOO 1850
21 MAART 2013
 
 
 
[31]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[32]
 
 
DE STRIJD OM ZWARTE PIET
JOHN HELSLOOT
 
 
 
[33]
 
 
DOORBRAAK
GESCHELD VAN RECHTS POPULISTISCHE ZWARTE PIET FANS
29 AUGUSTUS 2008
 
 
 
JOOP.NL
RACISTISCHE REACTIES OP ANTI ZWARTE PIET BETOOG
7 OCTOBER 2013
 
 
 
[34]
 
THE INDEPENDENT
LIKE THE GOLLIWOG, ZWARTE PIET IS A RACIST RELIC, WO WHY IS IT PART
OF THE MODERN DUTCH CHRISTMAS?
24 NOVEMBER 2012
 
 
 
AL JAZEERA
BLACKFACE FOR THE HOLIDAYS
DUTCH DENY RACISM IN ''ZWARTE PIET'' HOLIDAY TRADITION
 
 
 
[35]
 
 
NRC
AMERIKANEN OVER SINTERKLAAS EN ZIJN PIETEN: IT'S AN ARMY
OF BLACK SLAVES
27 NOVEMBER 2012
 
 
''Maar eerst een andere anekdote: twee jaar geleden woonde ik rond deze tijd van het jaar in Engeland. Talloze keren werd me daar gevraagd wat dat fenomeen “black Pete” nu precies was. Het googelen van een paar foto’s was vaak al genoeg om mijn Engelse vrienden ervan te overtuigen dat er iets goed mis was. “Maar dat is gewoon een slaaf!”, zo reageerde werkelijk iedereen.''

DOORBRAAK
ZWARTE PIET EN RACISME: EEN PAAR KRITISCHE PEPERNOTEN
10 0CTOBER 2013

 
 
[36]
 
OVER GOLLIWOG
 
DOORBRAAK
BREED BRITS PROTEST TEGEN ZWARTE PIET RACISME
30 MAART 2009
 
 
 
DOORBRAAK
ZWARTE PIET IS ZOOO 1850
21 MAART 2013
 
 
 
[37]
 
DOORBRAAK
BREED BRITS PROTEST TEGEN ZWARTE PIET RACISME
30 MAART 2009
 
 
 
[38]
 
 
FABEL VAN DE ILLEGAAL [DOORBRAAK]
DEBAT OVER ZWARTE PIET RACISME OPENGEBROKEN
NAJAAR 2008
 
 
 
[39]
 
DOORBRAAK
ACTIE TEGEN RACISTISCH FENOMEEN VAN ZWARTE PIET
20 AUGUSTUS 2008
 
 
[40]
 
DOORBRAAK
GESCHELD VAN RECHTS-POPULISTISCHE ZWARTE PIET FANS
29 AUGUSTUS 2008
 
 
 
[41]
 
DOORBRAAK
ACTIE TEGEN ZWARTE PIET EENZIJDIG AFGELAST DOOR ABBEMUSEUM
29 AUGUSTUS 2008
 
 
 
[42]
 
DOORBRAAK
KEIHARDE POLITIEREPRESSIE NA KRITIEK OP ZWARTE PIET
14 NOVEMBER 2011
 
 
 
POLITIE PAKT ACTIVISTEN OP BIJ INTOCHT SINT/SCHENDING
VRIJE MENINGSUITING
ASTRID ESSED
 
 
 
[43]
 
JOOP
RACISTISCHE REACTIES OP ANTI ZWARTE PIET BETOOG
7 OCTOBER 2013
 
 
 
 
[44]
 
PETITIE
ZWARTE PIET MOET BLIJVEN
 
 
 
[45]
 
NOS
ANNE FRANK STICHTING
WILDERS EXTREEM-RECHTS
10 DECEMBER 2008
 
 
 
[46]
 
PVV
PVV STELT KAMERVRAGEN OVER MULTICUL GEZEUR OVER SINTERKLAAS
 
 
 
[47]
 
JOOP
QUINCY GARIO
IK MAAK BEZWAAR TEGEN DE AMSTERDAMSE SINTERKLAASINTOCHT
29 AUGUSTUS 2013
 
 
[48]
 
DE STENTOR
BUSSEMAKER BEMOEIT ZICH NIET MET ZWARTE PIET
18 OCTOBER 2013
 
 
 
[49]
 
NOS
RUTTE: PIET IS NOU EENMAAL ZWART
18 OCTOBER 2013
 
 
 
[50]
 
PVV
PVV STELT KAMERVRAGEN OVER MULTICUL GEZEUR OVER SINTERKLAAS
 
 
 
[51]
 
JOOP
SANDEW HIRA
DE SCHAAMTE AFWEZIG
15 OCTOBER 2013
 
 
 
NIEUWS.NL
JORGEN RAYMAN MENGT ZICH IN DISCUSSIE ZWARTE PIET: KWETSENDE
TRADITIE
10 OCTOBER 2013
 
 
NIEUWS.NL
PREM RADAKISHUN MENGT ZICH IN DE ZWARTE PIET DISCUSSIE
16 OCTOBER 2013
 
 
 
[52]
 
JOOP
SINTERKLAAS, ZWARTE PIET EN ONZE BELEVING
DYLAN VAN RIJSBERGEN
14 OCTOBER 2013
 
 
 
JOOP
HET KWARTJE VAN ZWARTE PIET
FRANCISCO VAN JOLE
8 OCTOBER 2013
 
 
 
ELSEVIER
WAT EEN HEFTIGE REACTIE VAN ''BLANKE'' NEDERLANDERS
OVER ''HUN'' ZWARTE PIET
12 OCTOBER 2013
 
 
 
VOLKSKRANT
DE ZEURPIET KAN NOG WEL GELIJK HEBBEN
12 OCTOBER 2013
 
 
 
[53]
 
TROUW
EMOTIES LOPEN HOOG OP BIJ HOORZITTING VAN ACTIE ''ZWARTE PIET IS RACISME''
17 OCTOBER 2013
 
 
 
ZWARTE PIET TRADITIE DEKT AFTOCHT MET RAMMELENDE REDENERINGEN
PETER STORM
 
 
 
 
DOORBRAAK
MASSAAL ANTI RACISTISCH PROTEST TIJDENS HOORZITTING OVER ZWARTE PIET
18 OCTOBER 2013
 
 
 
 
[54]
 
VOLKSKRANT
BURGEMEESTER AMSTERDAM WIL GESPREK OVER ZWARTE PIETEN
17 OCTOBER 2013
 
 
 
[55]
 
NRC
VAN DER LAAN IN GESPREK MET VOOR EN TEGENSTANDERS ZWARTE PIET
17 OCTOBER 2013
 

Meer van Astrid Essed