Zelfkennis: de sleutel tot egoloos leven

Zelfkennis is het moeilijkst wat er is. Het betreft zoweel de vraag ''wie ik ben'' maar ook ''hoe ik leef'' met andere woorden; ik kan mijn essentie niet los zien van mijn existentie en vice versa. Zelfkennis zo opgevat, impliceert en stellingname ten opzichte van het eigen ''zijn'' en eigen ''doen en laten'' los van de interpretaties die anderen daaraan geven. Het betekend ook het vrij worden van conditioneringen van buitenaf maar ook van je eigen ego.Het ego is een waanidee over jezelf, een hersenspinsel. Het is zelfgemaakte opvatting van jezelf die niet overeenstemt met de werkelijkheid van je ware ''zijn''.
Dat leven in je ego werkt vaak prima in de wereld en dagelijks leven omdat je daar vaak andere ego's ontmoet en met elkaar op ego's niveau communiceert.
Deels wordt je eigen ego gevormd door het ego van andere mensen, door hun verwachtingspatronen, door hun belonen en straffen.Onze identiteit, ego, of persoonlijkheid is dus over het algemeen die- of datgene wat we ons "verbeelden" te zijn om gewaar- deert, goedgekeurd, of niet afgekeurd te worden. Zo worden we als mens gevormd, in afhankelijkheid van elkaar. Het is een diepe slavernij waarin we ons overleveren aan het oordeel van anderen en afhankelijk worden van hun afkeuring of positieve bevestiging.
Vraag je je ooit af waarom de westerse maatschappij zo heftig op iedereen reageert die afwijkt van de norm?. Het lijkt wel alsof elke andersdenker als een bedreiging wordt gezien. Dat komt omdat de status quo van het collectieve ego wil dat je een kopie bent en nooit een origineel en bang is voor iedereen die twijfel zaait over de traditionele normen en waarden.

Onze identiteit is echter steeds een aangenomen identiteit, al naar gelang onze (veranderlijke) sociale functie en ook (veranderlijke) omstandigheden . Het fundamentele probleem om het ware zelf echt te kennen en dus onze boeddhanatuur te herkennen, ligt voornamelijk in het feit dat ons intellectueel denken altijd een dualiteit vormt tussen het ''Ik'' en het ego en dat wij daardoor vaak te veel vanuit onze ego denken en handelen en niet vanuit het ''Ik'' of ware zelf...........









Niet -tweeheid

Niet tweeheid (of non-dualiteit) is niet het tegenovergestelde van tweeheid (of dualiteit) en het is ook geen simplistische vorm van negatie. Niet tweeheid bevestigd dualiteit vanaf een hogere standpunt. Het is geen abstract concept maar geleefde realiteit. De moeilijkheid zit echter in het begrijpen hiervan., want we hebben als het ware te maken met een dubbele ontkenning, namelijk van tweeheid en niet-tweeheid. Wanner met een dergelijke complexe, doorleefde ervaring wil benaderen vanuit het gewone alledaagse denken, ontstaan er problemen en zelfs onmacht.

De Chinese dichter Su Tung-pó beschrijft niet-tweeheid in zijn gedicht als volgt:

Wanneer Yu-Kó bamboe schilderde
Zag hij alleen bamboe, nooit mensen.
Zei ik dat hij geen mensen zag,
Zo ingeleefd vergat hij zelf zichzelf.
Hij werd zelf bamboe,
Eindeloos nieuw groen aanmakend.
Wie kan deze geheimzinnige kracht nog bevatten,
Nu Chuang-Tzu niet langer onder ons is?

Yu-Kó is onhavankelijk van het bamboe (dualiteit) maar wordt echter bamboe (niet -tweeheid) Zijn op zichzelf gerichte subjectiviteit en ego werd opgeheven om te kunnen putten uit de fontein van creativiteit van zijn eigen ''Ik'' of hoge zelf.
Het betekend dat je de dualiteit niet kan bestrijden omdat je dan een conflict vormt waardoor alleen meer dualiteit ontstaat. Yu-Kó is afhankelijk van het bamboe net zoals wij afhankelijk zijn van onze ego en al onze ego aspecten. We komen niet tot onze ware zelf door het bestrijden van deze ego aspecten maar door het integreren van deze aspecten. Het betekend ook dat je je ego niet kan laten vallen want als je dat probeert creëer je weer een nieuwe subtieler ego dat zegt:''Ik ben zo egoloos geworden".
Een valkuil van het willen bestrijden of ontkennen van het ego is dat deze zich vermomd als bescheidenheid of nederigheid.
Kijk maar naar zogenaamd bescheiden mensen die denken heel nederig te zijn maar in wezen zijn de meest subtiele egoïsten want ze verwachten de waardering van anderen en zo wordt het ego nog meer gevoed.
Het ego en alle verkapte egoaspecten zullen zich oplossen als je ze niet bestrijd maar ze herkent en inzicht krijgt dat je vanuit je ego handelt, doordat je bewust bent van de onechte patronen die je in jezelf hebt ontwikkeld.


De moed om egoloos te leven

De moeite met egoloos leven is het gevolg van de kracht van zelfbehoud van het ego en de sterke behoefte van het ego om zich af te schermen en beschermen. Hoe meer het ego geconfronteerd wordt met de moeilijkheden van het leven, hoe meer het zich terugtrekt in zijn beschermde schelp.
Zodra je de keuze maakt om egoloos te leven, ben je ook erg kwetsbaar omdat je geen masker meer draagt om achter te schuilen. Je valt tijdelijk in een soort niets-zijn maar juist dit niets-zijn schept de ruimte waarin de grootste werkelijkheid tot bloei kan komen.
Ook de confrontatie met jezelf zonder masker is beangstigend omdat we duistere aspecten in ons verbergen die we zelf niet willen (her)kennen.
Toen moeder Theresa eens werd gevraagd waarom ze haar leven wijdde aan de armen en de behoeftige van Calcutta, zou ze geantwoord hebben: "Omdat ik besefte dat ik een Hitler in mijn had". Dit mag paradoxaal klinken, maar haar betekenis dringt door tot het kern van tot werkelijkheid ontwaken.
Maatschappelijk zijn er ook gevaren, je zult offers moeten brengen; sommige mensen zullen zich van je afkeren, elke dag ga je het onbekende in, niet in kaart gebracht terrein, en je hebt geen houvast aan een kaart of gids. Ja, er zijn miljoenen gevaren en je kunt afdwalen en je kunt de weg kwijtraken, maar dat is de enige manier om te groeien.
Je zult valse zekerheden kwijt raken en even geen houvast hebben. Onzekerheid is de enige manier om te groeien, het gevaar trotseren is de enige manier om te groeien, de uitdaging van het onbekende aannemen is de enige manier om je ware zelf terug te vinden.



Ik groet de boeddha in je. Misschien besef je het niet, misschien heb je nooit durven dromen dat je boeddha bent, dan niemand ooit iets anders dan boeddha kan zijn, dat boeddha-zijn de essentiële kern van je wezen is, dat het niet iets is dat in de toekomst kan gebeuren, maar iets dat al gebeurd is. Je boeddha is de bron van alles, je oorsprong, zowel de bron als doel. wijn bewegen ons van ons boeddha-Ik naar ons Boeddha-zijn. Dit ene woord: boeddha-zijn omvat alles, de hele kringloop van het leven, van alfa tot omega.
Maar jij ligt diep in slaap, je weet niet wie je in werkelijkheid bent. Je hoeft niet boeddha te worden, je hoeft alleen maar te herkennen dat je boeddha bent, alleen maar terug keren naar je eigen bron en in jezelf te kijken.

                                                             Uit: The Heart Sutra.



                                                             

Literatuur: Osho Transformation Tarot

Taitetsu Unno: Twee Rivieren