Schoonmaken schaadt de gezondheid

Volgens gegevens van het Antigifcentrum wordt 32% van de vergiftigingen nog steeds veroorzaakt door huishoudproducten. In méér dan de helft van de gevallen gaat het om een inname door kinderen tussen 1 en 4 jaar oud. Een goede preventie én een adequate reactie kunnen veel leed voorkomen.

Zowel in vaste, in vloeibare als in gasvormige toestand kunnen producten het lichaam binnendringen via het maagdarmkanaal, de luchtwegen, de huid of de slijmvliezen.

Op basis van hun werkzame bestanddelen, kunnen we 4 grote groepen van huishoudproducten onderscheiden die vaak aanleiding geven tot vergiftigingen:

1. Bijtende of brandende producten

• Wasmiddelen voor linnen, afwas en shampoo's zijn licht basische producten.
Bij inname veroorzaken ze meestal spijsverteringsstoornissen zoals misselijkheid, braken en diarree.
Braken moet worden voorkomen. Het product kan immers gaan schuimen en zo in de longen en luchtwegen terechtkomen, met mogelijk verstikking tot gevolg. Kleine hoeveelheden melk kunnen helpen om de irritatie van de slijmvliezen te verzachten.

• Een categorie apart vormen linnenverzachters die ethyleen-glycol bevatten. Ethyleen-glycol is een zeer toxisch product dat het centraal zenuwstelsel aantast.
Bij inname wordt, in een eerste fase, de coördinatie van de spierbewegingen verstoord. Daarna worden spieren stijf, treden er stuipen op en valt het slachtoffer in coma. Tijdens de afbraak van ethyleen-glycol door het organisme komt het giftige oxaalzuur vrij.
Braken moet worden vermeden vanwege de schuimvorming.

• Producten voor de vaatwasser zijn zeer alkalisch. Ze veroorzaken brandwonden in de mond, de slokdarm en de maag.
Braken moet worden vermeden omdat het product dan een tweede keer de slijmvliezen zou aantasten. Bovendien bestaat het gevaar voor aspiratie van het product in de luchtwegen. 
Naar het ziekenhuis gaan is noodzakelijk.

• Ovenreinigers en afvoerontstoppers bevatten een sterke base, meestal Natriumhydroxyde.
Bij inname veroorzaken deze producten onmiddellijk ernstige verbrandingen in de mond, de keel en de slokdarm.

• Toiletreinigers en ontkalkers bevatten sterke zuren. Bij contact met water komt zwavelzuur of zoutzuur vrij.
Inname veroorzaakt een brandering gevoel in de mond, de keel en de slokdarm door verbranding van de slijmvliezen. Op de lippen en de tong kunnen zich blaren vormen. Er is gevaar voor verstikking. Andere mogelijke complicaties zijn braken, diarree, shock, perforatie van de slokdarm en de maagwand, enz.
Bij inhalatie is er een groot risico voor longoedeem.
Bij contact van de huid en/of de ogen met deze producten, moet u langdurig en overvloedig spoelen met lauw water.
Braken moet worden vermeden omdat dan een tweede verbranding ontstaat.
Toiletreinigers en ontkalkers mogen nooit worden vermengd met bleekwater, omdat dan giftige chloordampen vrijkomen.

2. Toiletverfrissers, geurverdrijvers en mottenballen.

Deze producten bevatten vaak paradichloorbenzeen in een hoge concentratie. Dit product is bijzonder giftig: het prikkelt het centraal zenuwstelsel, waardoor koorts en stuipen optreden. In een tweede fase wordt het zenuwstelsel onderdrukt en valt het slachtoffer in coma.
Bij inname van een dergelijk product worden de slijmvliezen van de mond, de keel en de slokdarm geïrriteerd. Het slachtoffer krijgt last van overvloedig speeksel, misselijkheid, braken, buikpijn en diarree. Ook de lever en de nieren kunnen worden beschadigd.
Melk is absoluut uit den boze, omdat het de absorptie van dit soort gif nog bevordert.
Mottenballen bevatten meestal ook kamfer of naftaleen, die eveneens zeer toxisch zijn. Ze veroorzaken gelijkaardige symptomen en vereisen dezelfde behandeling.

3. Benzine-achtige producten zoals wasbenzine, boenwas en teakolie


Bij inname veroorzaken deze middelen een prikkeling van de slijmvliezen en een brandend gevoel in de mond en in de keel. Het slachtoffer wordt misselijk, braakt soms bloed en krijgt diarree.

Bij inname van een kleine dosis, dwz minder dan 1 ml per kg lichaamsgewicht, treden meestal alleen maar spijsverteringsklachten op. Bij een hogere dosis wordt ook het centraal zenuwstelsel aangetast en treden ademhalingsproblemen op, coördinatiestoornissen van de spieren en sufheid. Het slachtoffer kan in coma vallen. Andere mogelijke complicaties zijn shock, lever- en nierbeschadiging.

Bij inhalatie van een petroleumderivaat moet men hoesten en kan een zware longontsteking optreden.

Het opsnuiven van dampen tast zowel de ademhaling als het centraal zenuwstelsel aan, waardoor hallucinaties en soms ook stuipen kunnen optreden.

Braken is te vermijden omwille van het risico op aspiratie van het product. Ondanks dat de combinatie melk met benzine braken opwekt, is melk uit den boze. Onmiddelijk naar het ziekenhuis is noodzakelijk.

4. Ontvlekkers voor textiel en tapijten
Ontvlekkingsmiddelen zijn meestal samengesteld op basis van trichloorethyleen en/of tetrachloorstof, verdund met benzine.
Bij inname veroorzaakt trichloorethyleen een ernstige aantasting van de slijmvliezen van de mond, de slokdarm en de maag, soms met perforatie. Het slachtoffer krijgt een branderig gevoel, diarree en moet soms braken. Het centraal zenuwstelsel wordt onderdrukt, wat sufheid en soms zelfs coma veroorzaakt.

Tetrachloorstof veroorzaakt soms al onmiddellijk na inname ernstige spijsverteringsstoornissen. Maar nog gevaarlijker zijn de ernstige lever- en nierbeschadigingen die pas na enkele dagen optreden en dodelijk kunnen zijn. Daarom is na inname een onmiddellijke behandeling van levensbelang, zelfs wanneer er nauwelijks of geen symptomen zijn.
Overbrenging naar het ziekenhuis is nodig.

Inhalatie van trichloorethyleen brengt het slachtoffer in een toestand van sterke excitatie, waardoor hij/zij ook vaak begint te hyperventileren. Daarna treedt sufheid op, soms gevolgd door een coma. Het ademhalingscentrum wordt onderdrukt en de hartspier wordt aangetast, wat hartritmestoornissen veroorzaakt.

Bij inhalatie van tetrachloorstof kan het slachtoffer even bewusteloos zijn en vervolgens heel misselijk worden en het benauwd krijgen. Ofwel valt hij/zij in coma en wordt de hartwerking belemmerd, met lever- en nierbeschadiging tot gevolg.

Bleekwater is een licht alkalische stof die vaak wordt gebruikt als bleekmiddel, en voor het reinigen en ontsmetten van toiletten. Het bleekwater dat in ons land voor huishoudelijk gebruik wordt verkocht, bevat 5 tot 15% natriumhypochloriet in een waterige oplossing. Bij een chlorometriegraad van 10 tot 20 % is het product wel irriterend, maar niet caustisch (bijtend).
Er gebeuren nog steeds veel ongevallen met bleekwater. De meest f voorkomende zijn orale inname van bleekwater (meestal door kinderen) en inhalatie van toxische dampen door vermenging met een ander product.

De combinatie van bleekwater met een zuur, zoals ontkalker, ontstopper, azijn of zoutzuur, veroorzaakt een scheikundige reactie waarbij chloorgas vrijkomt. Chloorgas is bijzonder irriterend voor de luchtwegen. Bij vermenging van javel met ammoniak wordt chloramine gevormd, waarvan de toxiciteit vergelijkbaar is met die van chloor.

Een korte blootstelling aan chloramine veroorzaakt een irritatie van de bovenste luchtwegen met hoest, keelpijn, hoofdpijn en tranerige ogen. Bij een langdurige blootstelling of bij een hoge chloorconcentratie kunnen de longalveolen worden aangetast. Dit veroorzaakt eerst verstikkingsverschijnselen en vervolgens, na een korte remissie, ernstige ademnood die kan evolueren tot acute ademnood of een acuut longoedeem.

Laten we nu eens ophouden met het vergiftigen van onze kinderen, dieren en onszelf!

Koop uitsluitend producten die veilig  zijn. Ze bestaan, werken zeer goed en zijn echt niet duurder. Integendeel!